এহছান ফাজিলি, শ্ৰীনগৰ
শেহতীয়াকৈ ইণ্ডোনেছিয়া ভ্ৰমণৰ সময়ত কাশ্মীৰৰ এগৰাকী শিক্ষাবিদ ড° হামিদ নাছিম ৰফিয়াবাদীয়ে এক আমোদজনক পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হয়। বিমানবন্দৰত তেওঁ বিষ্ণু নামৰ এজন ব্যক্তিক লগ পাইছিল আৰু নামটোৰ বাবেই ব্যক্তিজনক হিন্দু বুলি তেওঁ ধৰি লৈছিল। কিন্তু পিছত জানিব পাৰিছিল যে বিষ্ণু আচলতে এজন মুছলমান ব্যক্তি।
ইণ্ডোনেছিয়াৰ বিভিন্ন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অতিথি অধ্যাপক হিচাপে দেশখনলৈ সঘনাই গৈ থকা হামিদ নাছিমে ২০১৫ চনৰ পৰা ২০২০ চনলৈ পাঁচ বছৰ ধৰি ইছলামিক অধ্যয়ন আৰু দৰ্শন অধ্যাপনা কৰি লাভ কৰা বহু আচৰিত কথাৰ ভিতৰত এয়া আছিল অন্যতম।
ড° নাছিমে লক্ষ্য কৰিছিল যে ইণ্ডোনেছিয়ান মুছলমানসকলৰ নাম হিন্দুৰ দৰে। তাত বিষ্ণুৰ দৰে হিন্দু নাম তেনেই সাধাৰণ কথা।ভাৰতৰ বৌদ্ধ আৰু মুছলমান দৰ্শনৰ প্ৰতি ইণ্ডোনেছিয়ান জনসাধাৰণৰ আগ্ৰহৰ বিষয়েও তেওঁ বিভিন্ন বিশ্ববিদ্যালয়ত বক্তৃতাৰ সময়ত ভাৱ বিনিময় কৰে।
ধৰ্ম অধ্যয়নৰ বিশেষজ্ঞ তথা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আধ্যাত্মিক অধ্যয়ন কেন্দ্ৰৰ প্ৰাক্তন সঞ্চালক হিচাপে ড° নাছিমে আন্তঃধৰ্মীয় বিষয়সমূহৰ ওপৰত গ্ৰন্থ আৰু গৱেষণা পত্ৰৰ ৰচনা কৰিছে আৰু বিশ্বজুৰি বিভিন্ন ধৰ্ম আৰু সমাজৰ ওপৰত ব্যাপক অধ্যয়ন কৰিছে।তেওঁ বিশ্ববিদ্যালয় অনুদান আয়োগৰ ৰাষ্ট্ৰীয় একাডেমিক স্বীকৃতি পৰিষদৰ সৈতে জড়িত আৰু নতুন দিল্লীত আন্তঃধৰ্মীয় বুজাবুজিৰ মঞ্চৰ আহ্বায়ক হিচাপে কাম কৰে।
ইণ্ডোনেছিয়াত গৰুড় বিষ্ণু কেনকানাৰ মূৰ্তি
ড° নাছিমে ইণ্ডোনেছিয়াত বৌদ্ধ আৰু হিন্দু ধৰ্মৰ যুগ যুগ ধৰি চলি অহা পৰম্পৰা সংৰক্ষণৰ ওপৰত মন্তব্য কৰে, য’ত মন্দিৰ আৰু মঠ-মন্দিৰক শ্ৰদ্ধা কৰা হয়।ইণ্ডোনেছিয়াৰ জনসাধাৰণে যোগৰ প্ৰতিও গভীৰ আগ্ৰহ দেখুৱায় আৰু পঞ্চশীলৰ অনন্য নীতি অনুসৰণ কৰে, য'ত ঈশ্বৰ, পৰোপকাৰ, ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ঐক্য, গণতন্ত্ৰ আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ ওপৰত বিশ্বাস অন্তৰ্ভুক্ত থাকে।
ইণ্ডোনেছিয়া আৰু ভাৰতৰ মাজত সাংস্কৃতিক সম্পৰ্কৰ কথা উল্লেখ কৰি ড০ নাছিমে ইণ্ডোনেছিয়াৰ বিভিন্ন চহৰত ভাৰতীয় নামৰ প্ৰচলনৰ কথা উল্লেখ কৰে।জাভা দ্বীপত অৱস্থিত দেশৰ শৈক্ষিক ৰাজধানী যোগাকাৰ্তা ইয়াৰ সমৃদ্ধ পৰম্পৰাগত কলা আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ সৈতে থিয় হৈ আছে।ইয়াৰ সুন্দৰ ৰাজকীয় কমপ্লেক্স, ক্ৰটন, চুলতানৰ প্ৰাসাদ তৈয়াৰ কৰি, যোগকৰ্তাই অসংখ্য ধ্ৰুপদী জাভানীনৃত্য অনুষ্ঠান আৰু গেমলান সংগীত সংগীতানুষ্ঠান আয়োজন কৰে।
বিশ্বজুৰি সৰ্বাধিক বিশ্ববিদ্যালয়ৰ গৌৰৱ বহন কৰা চহৰ যোগাকাৰ্টাৰ কেইবাখনো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অতিথি অধ্যাপক ড০ নাছিমে ইয়াৰ সংস্কৃত প্ৰভাৱৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল, যিটো ইয়াৰ সংস্কৃত অতীতৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা চহৰখনৰ নামত স্পষ্ট হৈ পৰে। তেওঁ বক্তৃতা প্ৰদান কৰা প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ ভিতৰত গাডজা মাদাহ বিশ্ববিদ্যালয় (ইউজিএম), ইউনিভাৰ্চিটিছ ইছলাম ইণ্ডোনেছিয়া (ইউআইআই), ইউনিভাৰ্চিটিছ মুহাম্মাদিয়াহ জগজাকাৰ্টা (ইউএমৱাই) আদি বিশ্ববিদ্যালয় আছিল।
ইছলামিক ষ্টাডিজৰ ইণ্ডোনেছিয়ান ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ সৈতে ড০ হামিদ নাছিম ৰফিয়াবাদী
ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয় বিমান সংস্থা "গৰুড় এয়াৰলাইন্স"ৰ নামটো হৈছে হিন্দু দেৱতা বিষ্ণুৰ বাহন গৰুড়ৰ পৰা লোৱা হৈছে।
ইণ্ডোনেছিয়াৰ দ্বীপপুঞ্জত হিন্দু আৰু বৌদ্ধ ধৰ্মৰ ঐতিহাসিক শিপা আছে যদিও গুজৰাট আৰু তামিলনাডুকে ধৰি দক্ষিণ ভাৰতৰ কিছু অংশৰ পৰা মুছলমান ব্যৱসায়ীসকলে অনা ইছলামৰ প্ৰভাৱো তাৎপৰ্যপূৰ্ণ।ড° নাছিমে এই প্ৰভাৱৰ কাৰণ বুলি কয় যে শতিকা আগতে এই অঞ্চলত সঘনাই অহা মুছলমান ব্যৱসায়ীসকলৰ নৈতিক আৰু আধ্যাত্মিক চৰিত্ৰ।তেওঁ ২০ শতিকাত ইউনিভাৰ্চিটিছ ইছলাম ইণ্ডোনেছিয়া (ইউআইআই)ৰ ভেটি স্থাপনৰ সময়ত আৱিষ্কাৰ হোৱা এটা মন্দিৰ সংৰক্ষণ কৰি ইণ্ডোনেছিয়ানসকলে অন্য ধৰ্মৰ প্ৰতি থকা সন্মানৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে, যিটো বৰ্তমান সংগ্ৰহালয় হিচাপে ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা হৈছে।
ইণ্ডোনেছিয়া আৰু চুবুৰীয়া দেশ মালয়েছিয়াৰ মাজত সাদৃশ্যৰ কথা উল্লেখ কৰি ড০ নাছিমে মালয়েছিয়াৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ইছলামিক বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ইছলামিক চিন্তা আৰু সভ্যতা প্ৰতিষ্ঠান (ISTAC) ভ্ৰমণ কৰি ইয়াৰ সাদৃশ্যসমূহ আঙুলিয়াই দিয়ে।তেওঁ মালয়েছিয়াত ভাৰতৰ প্ৰভাৱৰ ওপৰত নিজৰ পৰ্যবেক্ষণসমূহ প্ৰকাশ কৰি কয় যে চেন্নাই আৰু দক্ষিণ ভাৰতৰ অন্যান্য অঞ্চলৰ লোকসকলে তাত বসতি স্থাপন কৰি হোটেল পৰিচালনা আৰু মন্দিৰ ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰে।সংস্কৃত ভাষাই ইণ্ডোনেছিয়ান (ভাষা) আৰু মালয় ভাষা দুয়োটাতে নিজৰ ছাপ ৰাখিছে।
জাকাৰ্টা বিমানবন্দৰত গৰুড়ৰ মূৰ্তি
নৈসৰ্গিক প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ বাবে পৰিচিত ইণ্ডোনেছিয়াৰ বালি হিন্দু অঞ্চল আৰু জনপ্ৰিয় স্বাস্থ্য ৰিজৰ্ট হিচাপেও বিখ্যাত। ইয়াৰ কুটা বিচ্চ (Kuta Beach) এক উল্লেখযোগ্য আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু।ড০ নাছিমে বালিক মিনি ইণ্ডিয়া বুলি অভিহিত কৰে, য’ত বাসিন্দাসকলে ৰাম নৱমী আৰু দশেৰাৰ দৰে উৎসৱ উদযাপন কৰে।তেওঁ ইণ্ডোনেছিয়াত "ৰামায়ণ" নামৰ এখন বজাৰৰ উপস্থিতিৰ কথা উল্লেখ কৰি শক্তিশালী সাংস্কৃতিক সম্পৰ্কৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে।
ড° নাছিমৰ মতে কাশ্মীৰৰ দৰেই ইণ্ডোনেছিয়াও এনে এখন দেশ য’ত ধৰ্মীয় আৰু সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতিৰ প্ৰাধান্য আছে।তাৰ বিখ্যাত বড়োবুদুৰ মন্দিৰকে ধৰি বৌদ্ধ মন্দিৰসমূহ মুছলমানসকলে সংৰক্ষণ আৰু পৰিচালনা কৰে।ইণ্ডোনেছিয়াত আনকি মুছলমান শিল্পীয়ে হিন্দু মন্দিৰৰ বাবে মূৰ্তিও খোদিত কৰে, সেইবোৰ নিজৰ দোকানত প্ৰদৰ্শন কৰি ভাৰতৰ লগতে বিশ্বৰ অন্যান্য প্ৰান্তৰ পৰা পৰ্যটকক আকৰ্ষিত কৰে।