দেৱী মন্দিৰৰ চোৱা-চিতা কৰা মহম্মদ আলী; দ্বিতীয় ছবিত নছিমক সান্ত্বনা দিয়াৰ সময়ত দৌলত ৰাম
মালিক আছঘৰ হাচমী / নতুন দিল্লী
শেহতীয়াকৈ হিন্দু-মুছলমান দাঙ্গাৰ বাবে চৰ্চাৰ মাজলৈ অহা উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাহৰেইচ জিলাৰ চহকী পৰম্পৰা আৰু সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতিৰ এক গভীৰ শিপা আছে। ইয়াৰ মানুহে সদায়েই ইজনে সিজনৰ লগত একেলগে উৎসৱ পালন কৰি আহিছে, সেয়া হিন্দুৱে হওক বা মুছলমানে হওক। বাহৰেইচৰ এই আন্তৰিক পৰিবেশ কেৱল কিতাপৰ পৃষ্ঠাত লিপিবদ্ধ ইতিহাসতেই নহয়, দৈনন্দিন জীৱনতো দেখা যায়।
ইয়াৰ শেহতীয়া উদাহৰণ হ’ল দৌলত ৰাম আৰু তেওঁৰ চুবুৰীয়া নাছিম আহমেদৰ কাহিনী। এই কাহিনীয়ে বাহৰেইচত মানৱতাক ধৰ্মৰ ওপৰত স্থান দিয়াৰ প্ৰমাণ দাঙি ধৰে।
শেহতীয়াকৈ বাহৰেইচত সংঘটিত হোৱা সাম্প্ৰদায়িক দাঙ্গাত বহু ঘৰ জ্বলি যোৱাৰ লগতে মানুহৰ জীৱন হানি হৈছিল। একেটা দাঙ্গাত নাছিম আহমেদৰ ঘৰতো জুই লগাই দিয়া হয়। যেতিয়া দাঙ্গাকাৰীয়ে নাছিমৰ অঞ্চলত উপস্থিত হৈ তেওঁৰ ঘৰত জুই লগাই দিয়ে তেতিয়া তেওঁৰ চুবুৰীয়া দৌলত ৰামে মানৱতাৰ নিদৰ্শন দাঙি ধৰে।
নাছিমৰ ঘৰ জ্বলি থকা দেখি দৌলত ৰামে কান্ধত হাত দি সান্ত্বনা দিয়ে। দুয়োকে একেলগে মাটিত বহি থকা এটা ভিডিঅ’ দেখা গৈছে, যিটো ভিডিঅ’ ক্ৰমাৎ ছ’চিয়েল মিডিয়াত ভাইৰেল হৈ পৰিছে। ভিডিঅ’টোত দৌলত ৰামে কৈছে যে অঞ্চলটোত বিপুল সংখ্যক দাঙ্গাকাৰী আহি বিধ্বংসী ৰূপ ধাৰণ কৰে। দৌলত ৰাম আৰু নাছিমৰ পৰিয়ালে প্ৰাণ ৰক্ষাৰ বাবে পলাব লগা হ’ল আৰু নাছিমৰ ঘৰ জ্বলি ছাই হৈ যায়।
এই কাহিনীটো কেৱল বাহৰেইচৰ বৰ্তমান পৰিস্থিতিৰ বিষয়ে নহয়, ই জিলাখনৰ চহকী সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ বিষয়েও প্ৰকাশ কৰে। বাহৰেইচত হিন্দু-মুছলমান ঐক্যৰ শিপা ইমানেই গভীৰ যে এই ক্ষণিকৰ ঘটনাবোৰে ইয়াক দীৰ্ঘদিন ধৰি প্ৰভাৱিত কৰিব নোৱাৰে। ইয়াত প্ৰত্যেক ধৰ্ম-বৰ্ণৰ মানুহে ইজনে সিজনৰ সুখ-দুখত একেলগে থিয় দিয়ে।
দেৱী মন্দিৰত প্ৰাৰ্থনা কৰি থকা সময়ত একাংশ মহিলা
যদি আমি বাহৰেইচত সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতিৰ কথা কওঁ, তেন্তে ইয়াত দৰগাহ শ্বৰীফ এক অনন্য উদাহৰণ। এই দৰগাহ কেৱল মুছলমানৰ বাবেই নহয়, হিন্দু সমাজৰ বাবেও বিশ্বাসৰ কেন্দ্ৰবিন্দু। ইয়ালৈ প্ৰতিদিনে বৃহৎ সংখ্যক হিন্দু ভক্তই প্ৰণাম কৰিবলৈ আহে। দৰগাহত ব্ৰত লোৱাসকলৰ মাজত মুছলমানতকৈ হিন্দু বেছি, আৰু ব্ৰত পূৰণ হ’লে তেওঁলোকে দৰগাহত চাদৰ আগবঢ়ায়।
কেৱল এয়াই নহয়, বাহৰেইচৰ দেৱী মন্দিৰত হিন্দু-মুছলমান ঐক্যৰ বহু কাহিনী পোৱা যায়। মাহছি তহচিলৰ ঘুৰহৰিপুৰ গাঁৱৰ উদাহৰণ লওক, য’ত দেৱী মন্দিৰ চোৱাচিতা কৰে মহম্মদ আলী নামৰ এজন ব্যক্তিয়ে। মহম্মদ আলীয়ে মন্দিৰটো পুনৰ নিৰ্মাণৰ উদ্যোগ লৈছিল। তেওঁৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ বাবে এই মন্দিৰটো এতিয়া এক বৃহৎ ৰূপত থিয় দি আছে। আলীয়ে অযোধ্যাৰ হনুমানগড়ীত বজৰংবলীৰ এটা ডাঙৰ মন্দিৰো নিৰ্মাণ কৰিছিল।
কেৱল হিন্দুই নহয়, মুছলমান মহিলাও নৱৰাত্ৰিৰ সময়ত এই মন্দিৰত পূজা কৰিবলৈ আহে। বাহৰেইচৰ সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতি কেৱল সাম্প্ৰতিক পৰিঘটনাসমূহতে প্ৰতিফলিত হোৱাই নহয়, ইয়াৰ ইতিহাসেও এই সমন্বয়ৰ সাক্ষ্য দিয়ে।
দেৱী মন্দিৰৰ চোৱা-চিতা কৰা মহম্মদ আলী
বৌদ্ধ ধৰ্মৰ অনুগামী চীনা ভ্ৰমণকাৰী হিউৱেন ছাং আৰু ফা হিয়েনে বাহৰেইচ ভ্ৰমণৰ সময়ত এই অঞ্চলৰ সাংস্কৃতিক আৰু ধৰ্মীয় সমন্বয়ৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল। আনকি বিখ্যাত মুছলমান ভ্ৰমণকাৰী ইবনে বট্টুতাইও তেওঁৰ ভ্ৰমণ কাহিনীত বাহৰেইচৰ কথা উল্লেখ কৰি ইয়াত হিন্দু-মুছলমানৰ সম্প্ৰীতিৰ প্ৰশংসা কৰিছিল।
বাহৰেইচৰ এই সোণালী অতীত জনসাধাৰণৰ হৃদয়ত এতিয়াও সজীৱ হৈ আছে যদিও শেহতীয়া সাম্প্ৰদায়িক উত্তেজনাই এই উজ্জ্বল প্ৰতিচ্ছবিখন কলংকিত কৰিছে। তথাপিও ইয়াৰ মানুহে জানে যে এই পৰিস্থিতি সাময়িক। এই জটিল সময়খিনি পাৰ হোৱাৰ পিছত তেওঁলোকে পুনৰবাৰ শান্তি-সম্প্ৰীতিৰ পথলৈ ঘূৰি আহিব।
বৰ্তমান বাহৰাইচৰ বহু ধৰ্মীয় আৰু সামাজিক নেতাই শান্তি আৰু ভাতৃত্ববোধৰ কথা কৈছে। সংঘৰীণী মন্দিৰৰ মহন্ত ওমপ্ৰকাশ তিৱাৰীয়ে কয়, “বহৰাইচৰ পৰিচয় সদায় শান্তি আৰু সম্প্ৰীতি, আমি ইয়াক বজাই ৰাখিব লাগিব। কিছুমান মানুহে ভুল কৰিছে, তেওঁলোকক শাস্তি দিয়া হ’ব, কিন্তু প্ৰয়োজন হ’ল আমি সকলোৱে মিলি পুনৰ শান্তি আৰু সম্প্ৰীতিৰ পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰা।’
বাহৰেইচৰ চৈয়দ চালাৰ মাছুদ গাজীৰ দৰগাহ
একে সময়তে বাহৰেইচৰ বিখ্যাত দৰগাহ শ্বৰীফৰ সৈতে জড়িত মৌলানা মইনুদ্দিন কাদ্ৰীৰো একেই বাৰ্তা। তেওঁ কয়, “ইছলামে সদায় শান্তি আৰু সম্প্ৰীতিৰ শিক্ষা দি আহিছে। হজৰত মহম্মদেও আমাক প্ৰতিটো পৰিস্থিতিত শান্তি বজাই ৰাখিবলৈ শিকাইছে। আজি যেতিয়া আমাৰ চৌদিশে পৰিবেশ নষ্ট কৰি থকা মানুহবোৰ সক্ৰিয় হৈ পৰিছে, গতিকে আমি আৰু অধিক সতৰ্ক হোৱাটো প্ৰয়োজন। আমি ইছলামৰ শিক্ষাক পিছলি যাবলৈ দিয়া উচিত নহয়।"
দৌলত ৰাম আৰু নাছিম আহমেদৰ কাহিনীয়ে প্ৰমাণ কৰে যে যিয়েই নহওক, ইয়াৰ মানুহ ইজনে সিজনৰ কাষত থিয় দি থাকিব। এতিয়া বাহৰাইচৰ জনসাধাৰণে হিংসা আৰু সংঘাতৰ পথ এৰি পুনৰ শান্তি-সম্প্ৰীতিৰ পথত একত্ৰিত হোৱাৰ প্ৰয়োজন। সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতি হৈছে বাহৰেইচৰ পৰিচয়, আৰু এয়াই ইয়াৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ শক্তি।
