মালিক আছঘৰ হাচমী / নতুন দিল্লী / লাহোৰ
দেশ যেতিয়াই বিপদৰ সন্মুখীন হয়, তেতিয়াই শিল্পীসকল আগবাঢ়ি আহিব লগা হয়। পাকিস্তানত এতিয়া এনেধৰণৰ এক পৰিৱেশ সৃষ্টি হ’বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। ভাৰত বিভাজনৰ পিছত চুবুৰীয়া পাকিস্তানৰ অৱনতি হোৱা পৰিস্থিতিৰ ওপৰত সমালোচনা কৰা ড০ আনৱাৰ মকছুদৰ ব্যংগাত্মক নাটক 'চাড়ে ১৪ আগষ্ট'ৰ অন্তিম অংশটো লাহোৰৰ আলহামৰা কলা পৰিষদত প্ৰদৰ্শনৰ বাবে সাজু হৈছে।
প্ৰখ্যাত নাট্যকাৰ আনোৱাৰ মকছুদৰ বহুচৰ্চিত নাটকখনৰ শেষ খণ্ডটো অহা ২৭ ফেব্ৰুৱাৰীৰ পৰা ২২ মাৰ্চলৈ প্ৰদৰ্শিত হ’ব। নাটকখনত পাকিস্তানৰ প্ৰতিষ্ঠাপক মহম্মদ আলী জিন্না আৰু ভাৰত বিভাজনত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰা মহাত্মা গান্ধীৰ মাজত আৱদ্ধ পাকিস্তানী জনসাধাৰণৰ দুৰ্দশাৰ কথা দেখুওৱাৰ লগতে পাকিস্তানে এতিয়াও সম্পূৰ্ণ স্বাধীনতা লাভ কৰিব পৰা নাই বুলি ক'বলৈ চেষ্টা কৰিছে। বহুক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ কিছুমান দিশৰ বিষয়ে নাটকখনত দেখুওৱাৰ চেষ্টা কৰা হৈছে।
পৰিচালক দাৱাৰ মাহমুদ, অভিনেতা চাজিদ হাছান আৰু আলহামৰা কালা পৰিষদৰ পৰিচালক জুলফিকাৰ আলী জুলফিয়ে কয় যে আনৱাৰ মকছুদৰ বিখ্যাত ৰচনা 'চাড়ে ১৪ আগষ্ট' ২৭ ফেব্ৰুৱাৰীৰ পৰা ২২ মাৰ্চলৈ মঞ্চস্থ কৰা হ'ব। ইয়াৰ জৰিয়তে এক প্ৰকাৰ পাকিস্তানত নাটক আৰু অভিনয় যুগ উভতি অহাৰ লক্ষ্য দেখা গৈছে।
তেওঁ কয় যে নাটকখনে পাকিস্তানৰ সমসাময়িক সামাজিক উদ্বেগৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে আৰু ইয়াৰ মুখ্য চৰিত্ৰসমূহ হৈছে কায়েদ-ই-আজম মহম্মদ আলী জিন্না আৰু মহাত্মা গান্ধী। আনৱাৰ মকছুদেও ইয়াত অভিনয় কৰিছে, যি দুয়োজনৰ মাজত আৱদ্ধ হৈ থকা এজন উমৈহতীয়া পাকিস্তানীৰ ভূমিকা পালন কৰিব। তেওঁ লগতে দাবী কৰে যে আনৱাৰ মকছুদৰ প্ৰচেষ্টাৰ ফলত যুৱ প্ৰজন্ম থিয়েটাৰৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হৈছে।
উল্লেখ্য যে, এই নাটকখনক আনোৱাৰ মকছুদৰ প্ৰখ্যাত সৃষ্টি বুলি অভিহিত কৰা হৈছে। পাকিস্তানৰ দুখজনক অৱস্থাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ১০ বছৰ পূৰ্বে ইয়াক লিখা হৈছে। কোৱা হয় যে পাকিস্তানত যেতিয়া ইমৰাণ খানৰ চৰকাৰ ক্ষমতালৈ আহিছিল, তেতিয়া আশাৰে ভৰা পাকিস্তানী মানুহে অনুভৱ কৰিছিল যে এতিয়া তেওঁলোকে সম্পূৰ্ণ স্বাধীনতা পাইছে, গতিকে আনোৱাৰ মকছুদে ‘১৫ আগষ্ট’ নাটকৰ শেষ অংশ লিখিব, কিন্তু সেয়া নহ’ল।
তেওঁৰ নাটকখন কপিকেটছ প্ৰডাকচনে প্ৰযোজনা কৰিছে। সংগঠনটোৱে ২০০৭ চনৰ পৰা উন্নত মানৰ উৰ্দু থিয়েটাৰ মঞ্চস্থ কৰি আহিছে। পাকিস্তানৰ কলা পৰিষদৰ সভাপতি এম আহমেদ শ্বাহে কয় যে নাটকখনৰ প্ৰথম প্ৰদৰ্শনৰ পৰা অন্তিম প্ৰদৰ্শনলৈকে দৰ্শকৰ পৰা যথেষ্ট আদৰ পোৱা গৈছিল।
ভাৰতত সমানে প্ৰখ্যাত পাকিস্তানী নাট্যকাৰ আনৱাৰ মকছুদে কয়, "নাটকখনৰ অন্তিম অংশটো দেশৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পিছত আহিছে। যদিও ইয়াক যোৱা বছৰৰ ১৫ আগষ্টত দেখুওৱা হৈছে, কিন্তু জনসাধাৰণৰ মৰমৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, ইয়াৰ অনুষ্ঠানসমূহ লাহোৰত আয়োজন কৰা হৈছে। এই বিষয়ে এটা সৰু টিজাৰও মুকলি কৰা হৈছিল।
তেওঁ কয় যে নাটখনত জিন্না আৰু গান্ধীক বেঞ্চত বন্দী কৰাৰ চেষ্টা কৰা হৈছে। আনোৱাৰে ফটোগ্ৰাফাৰৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰিছে। ইয়াত ব্ৰিটিছ চৰকাৰ আৰু ভাৰত বিভাজনৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে। এটা সাক্ষাৎকাৰৰ উদ্ধৃতি দি আনোৱাৰ মাকছুৱে কয়, “কোনোবাই মোক সুধিছিল ইয়াৰ অৰ্থ কি, ১৪ আগষ্ট কিয় নহয়? মই উত্তৰ দিলোঁ যে ১৪ আগষ্টলৈ অপেক্ষা কৰি আছো। যেতিয়াই ১৪ আগষ্ট বাস্তৱত আহিব, তেতিয়াই সেই শিৰোনামেৰে নাটক এখন মঞ্চস্থ কৰিম। সকলোৱে ভাবিছিল যে ইমৰাণ খান ক্ষমতালৈ অহাৰ পিছত মই ‘১৪ আগষ্ট’ লিখিম, কিন্তু সেয়া নহ’ল। তেওঁ কয়, ‘নাটকখনত এজন মানুহে কোৱাইদ-ই-আজম মহম্মদ আলী জিন্না আৰু গান্ধীৰ বিৰুদ্ধে গোচৰ ৰুজু কৰে যে ভাৰতৰ দৰে বিশাল দেশৰ বিভাজনৰ বাবে কোন দায়ী?
মনকৰিবলগীয়া যে, টিভি ধাৰাবাহিক ‘লুজ টক’ৰ বাবে পৰিচিত আনোৱাৰ মকছুদ পাকিস্তানৰ অন্যতম বিখ্যাত লেখক, ঔপন্যাসিক আৰু ৰন্ধন বিশেষজ্ঞ। ১৯৫০ চনৰ পৰাই তেওঁ নাটক, উপন্যাস ৰচনা কৰি আহিছে। টেলিভিছন কেৰিয়াৰ আৰম্ভ কৰাৰ আগতে তেওঁ পেইন্টিং কৰিছিল। ১৯৫৮ চনত তেওঁ প্ৰথমবাৰৰ বাবে তেওঁৰ চিত্ৰসমূহ প্ৰদৰ্শন কৰে। ১৯৭০ চনৰ পৰা তেওঁ টেলিভিছনৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে। তেওঁ বহু শ্ব’ৰ আয়োজক আৰু চিত্ৰনাট্য কৰিছে। তেওঁৰ পত্নী ইমৰাণ মকছুদ এগৰাকী সমানেই প্ৰতিভাশালী ঔপন্যাসিক। তেওঁ পাকিস্তানৰ হিলাল-ই ইমটিয়াজ, লাইফ টাইম এচিভমেণ্ট বঁটা লাভ কৰিছে।
১৯৩৫ চনৰ ৭ ছেপ্টেম্বৰত হায়দৰাবাদত জন্মগ্ৰহণ কৰা আনোৱাৰ মকছুদে ভাৰতৰ গুলবাৰ্গ ট্ৰাষ্ট স্কুলত স্কুলীয়া শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰিছিল। বিভাজনৰ পিছত তেওঁ পৰিয়ালৰ সৈতে পাকিস্তানলৈ আহে। প্ৰব্ৰজনৰ পিছত তেওঁৰ পৰিয়ালে বহু বাধাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল। দৰিদ্ৰতাৰ বাবে তেওঁ শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত কষ্ট ভোগ কৰিবলগীয়া হৈছিল। ইংৰাজী সাহিত্যৰ স্নাতক আনোৱাৰ মকছুদ বিভিন্ন কিতাপ পঢ়াৰ প্ৰতি আগ্ৰহী।
