ইউছুফ তহমী / দিল্লী
আপোনালোকৰ বহুতেই নিশ্চয় বলীউড শ্বেহেনশ্বাহ বুলি কোৱা অভিনেতা অমিতাভ বচ্চনৰ কণ্ঠত গীতবোৰ শুনিছে। পিতৃ হৰিবংশ ৰায় বচ্চনে লিখা বিখ্যাত কবিতা ‘মধুশালা’ও তেওঁৰ কণ্ঠত শুনা যায়। আপোনালোকে নিশ্চয় সাহিৰৰ কবিতা ‘কভি কভি মেৰে দিল মেই খায়াল আতা হায়’ শুনিছে। আপোনালোকৰ বহুতেই তেওঁৰ বহু সংলাপো হয়তো মনত ৰাখিছে। কিন্তু আপুনি জানেনে যে এই অভিনেতাগৰাকী এজন গীতিকাৰো।
যোৱা বছৰ যেতিয়া তেওঁৰ দ্বাৰা লিখা এটা গীতৰ চৰ্চা চলি আছিল, তেতিয়া তেওঁ কৈছিল যে তেওঁ প্ৰায় ৪০ বছৰ আগতে এটা গীতৰ কথা লিখিছিল, যিটো গীত যথেষ্ট জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। এই গীতটো তেওঁৰ বিখ্যাত ছবি ‘কালিয়া’ত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল আৰু ইয়াৰ গীতৰ কথা এনেধৰণৰ-‘জাহান তেৰী য়েহ নজৰ হায়, মেৰী জা মুঝ কো খবৰ হায়।’
আজি আমি অমিতাভ বচ্চনৰ এই প্ৰতিভাৰ কথা নহয়, বৰঞ্চ ৪৩ বছৰ পূৰ্বে ১৯৮১ চনত বৰদিন উপলক্ষে মুক্তি পোৱা ‘কালিয়া’ ছবিখনৰ কথাহে ক’বলৈ ওলাইছো। এয়া এজন পাহৰি যোৱা যুৱকৰ কাহিনী আৰু ইয়াত বিশেষ একো নাই যিয়ে ছবিখনক হিট কৰি তুলিছে। কিন্তু এই কথা সেই সময়ত ওলাল যেতিয়া অমিতাভ বচ্চনৰ জনপ্ৰিয়তা তুংগত আছিল আৰু তেওঁৰ ইখনৰ পিছত সিখন ছবি নিৰ্মাণ হৈ আছিল। একালৰ ছুপাৰষ্টাৰ ৰাজেশ খান্নাৰ জনপ্ৰিয়তাকো অমিতাভ বচ্চনে চেৰ পেলাই যায়। এই ছবিখন বহু কাৰণত স্মৰণীয় হৈ আছে।
বিগ বি অমিতাভ বচ্চন
প্ৰথমটো হ’ল অমিতাভ বচ্চন এই ছবিখনৰ বাবে সাজু নাছিল, আনহাতে এইখন আছিল চলচ্চিত্ৰ প্ৰযোজক তথা পৰিচালক টিনু আনন্দৰ প্ৰথমখন ছবি। টিনু আনন্দৰ মতে তেওঁৰ পিতৃ ইন্দৰ ৰাজ আনন্দে তেওঁৰ চিত্ৰনাট্যৰ ওপৰত সংলাপবোৰ লিখিছিল। চলিত বৰ্ষৰ আৰম্ভণিতে লাহাৰিন প’ডকাষ্টৰ সৈতে হোৱা কথা-বতৰাত তেওঁ কয় যে তেওঁৰ সংলাপৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ পিতৃ অতি কঠোৰ আৰু দিলীপ কুমাৰকে ধৰি কোনো অভিনেতাক তেওঁ লিখা যিকোনো কথাই পুনৰাবৃত্তি কৰিবলৈ দিয়া নাছিল। 'কালিয়া'ৰ সংলাপবোৰো দেউতাকে লিখিছিল।
টিনুৱে কয় যে সেইদিনা অমিতাভ যেতিয়া চেটলৈ আহিছিল, তেতিয়া তেওঁৰ মেজাজ ভাল নাছিল। টিনুৱে তেওঁক সেই দৃশ্যটো বৰ্ণনা কৰাৰ লগে লগে বচ্চনে স্পষ্টকৈ কৈছিল, ‘মই এই সংলাপটো ক’ব নোৱাৰিম।’ টিনুৱে ইয়াৰ কাৰণ সুধাত অমিতাভে স্পষ্ট উত্তৰ দিলে। এই সময়ত টিনুৱে চেটৰ পৰা ওলাই আহি সিদ্ধান্ত ল’লে যে তেওঁ ছবিখন এৰিবলৈ সাজু আৰু প্ৰযোজকসকলে ইয়াৰ বাবে আন এজন পৰিচালক নিযুক্তি দিব পাৰিব।
আচলতে ছবিখনত জেইলাৰ প্ৰাণ আৰু কালিয়া অমিতাভ বচ্চনৰ মাজত বহু স্মৰণীয় সংলাপ আছে, য’ত হলঘৰটোত হুইচেলৰ প্ৰতিধ্বনি আৰু বহু সংলাপ উৰ্দু ভাষাত আছে। আখৰাৰ সময়ত অমিতাভ বচ্চনে এই বিশেষ উৰ্দু সংলাপটো কোৱাত বহুত কষ্টৰ সন্মুখীন হৈছিল, সেয়েহে তেওঁ সেইটো কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিছিল আৰু পৰিস্থিতি এনেকুৱা হৈ পৰিছিল যে হয় টিনু আনন্দই ছবিখন এৰিব নহয় অমিতাভ বচ্চনে।
অমিতাভ বচ্চনৰ সৈতে প্ৰয়াত অভিনেতা ৰাজেশ খান্না
অমিতাভে যেতিয়া সৰলভাৱে অস্বীকাৰ কৰিলে, তেতিয়া টিনু আনন্দই দেউতাকক অমিতাভ বচ্চনক ক’বলৈ ক’লে যে এই সংলাপ তেওঁক মনত ৰাখি লিখা হৈছে আৰু যিহেতু অমিতাভ সেই সময়ত গান্ধী পৰিয়ালৰ অতি ঘনিষ্ঠ আছিল, সেয়েহে তেওঁ আৱেগিক হৈ সংলাপটো লিখিবলৈ সাজু হ’ল।
এই সংলাপৰ শ্বুটিঙৰ সময়ত অমিতাভ সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছিল, তাৰ পিছত হঠাতে ৰাজানন্দই তাত উপস্থিত হৈ ২০০ জন লোকৰ সন্মুখত অমিতাভৰ অভিনয়ক লৈ দুখ প্ৰকাশ কৰি ক’লে, ‘এই সংলাপটো উৰ্দু ভাষাত আছে আৰু আপুনি ইয়াক ভালকৈ শুনিব লাগিব। হৰিবংশ ৰায় বচ্চনৰ পুত্ৰ হৈ আপুনি এই ভাষা নাজানে বুলি কোৱাটো লাজৰ কথা।’
এনে এটা কথা শুনি বাকৰুদ্ধ হৈ পৰিল ছুপাৰষ্টাৰগৰাকী। দহ মিনিট সময় বিচাৰি অমিতাভ বচ্চনে ছেট এৰিলে। টিনু আনন্দই অমিতাভে ছবিখন এৰিব পাৰে বুলি ভয় কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল যদিও ৰাজ আনন্দ আশাবাদী আছিল। তেওঁ ক’লে, ‘তেওঁ হৰিবংশ ৰায় বচ্চনৰ পুত্ৰ, তেওঁ ছবি এৰি পলাই নাযায়।’ কিছু সময়ৰ পাছত অমিতাভ ঘূৰি আহি এটা টেকতে সেই সংলাপটো ক’লে, যাৰ বাবে তেওঁক কিছুদিনৰ আগতে গালি পাৰিবলগীয়া হৈছিল। ৰাজ আনন্দ ইমানেই সুখী হৈছিল যে তেওঁ অমিতাভক সাৱটি ধৰিলে।
