নতুন দিল্লী
শেহতীয়া বছৰবোৰত ভাৰতত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ আত্মহত্যাৰ হাৰ উদ্বেগজনকভাৱে বৃদ্ধি পাইছে আৰুীই ক্ষেত্ৰত শৈক্ষিক জীৱনৰ হেঁচা, সামাজিক প্ৰত্যাহ্বান আৰু মানসিক স্বাস্থ্যজনিত সমস্যাই এই আতংকজনকভাৱে অৰিহণা যোগাইছে। এই সংকটৰ সৈতে মোকাবিলা কৰা আৰু আমাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ বাবে অধিক সুৰক্ষিত আৰু অধিক সহায়ক পৰিৱেশ গঢ়ি তোলাৰ দিশত কাম কৰাটো আমাৰ সামূহিক দায়িত্ব।
এক সাক্ষাৎকাৰত মানস্থলীৰ প্ৰতিষ্ঠাপক-সঞ্চালক তথা জ্যেষ্ঠ মনোৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ জ্যোতি কাপুৰে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ ক্ৰমবৰ্ধমান আত্মহত্যাৰ হাৰ হ্ৰাস কৰি মানসিক সুস্থতাৰ সংস্কৃতি গঢ়ি তোলাৰ বাবে ৮টা ফলপ্ৰসূ কৌশলৰ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। সেইবোৰ হৈছে--
সজাগতা বৃদ্ধি
ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ আত্মহত্যাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত অন্যতম উল্লেখযোগ্য বাধা হৈছে মানসিক স্বাস্থ্যজনিত সমস্যাৰ সৈতে জড়িত কলংক। ছাত্ৰ-ছাত্ৰী, শিক্ষক, অভিভাৱক আৰু সামগ্ৰিকভাৱে সমাজখনক মানসিক স্বাস্থ্যৰ গুৰুত্ব আৰু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক চাপ আৰু হতাশাৰ বাস্তৱতাৰ বিষয়ে জ্ঞান দিয়াটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। বিদ্যালয়ব্যাপী অভিযান, কৰ্মশালা, আৰু মুকলি আলোচনাৰ জৰিয়তে এই কাম সম্ভৱ হ’ব পাৰে। যাৰ ফলত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে বিচাৰৰ ভয় নোহোৱাকৈ নিজৰ অভিজ্ঞতা আৰু উদ্বেগসমূহ শ্বেয়াৰ কৰিবলৈ এক নিৰাপদ স্থান সৃষ্টি কৰিব পাৰি।
সমৰ্থন ব্যৱস্থাপ্ৰণালী শক্তিশালী কৰা
বিদ্যালয়ৰ ভিতৰত এক শক্তিশালী সমৰ্থন ব্যৱস্থা গঢ়ি তোলাটো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ আত্মহত্যা ৰোধৰ ক্ষেত্ৰত সৰ্বোচ্চ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিব। বিদ্যালয়সমূহে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ বাবে সুলভ গাইডেন্স কাউন্সেলাৰ আৰু মানসিক স্বাস্থ্য পেছাদাৰী নিয়োগ কৰিব লাগে। সমনীয়া সহায়ক গোট আৰু মেণ্টৰিং কাৰ্যসূচী স্থাপন কৰিলেও ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে বিপদৰ সময়ত তেওঁলোকৰ ওচৰলৈ যাবলৈ বিশ্বাসযোগ্য ব্যক্তি প্ৰদান কৰিব পাৰে।
কৰ্ম-জীৱনৰ সুস্থ ভাৰসাম্য বৃদ্ধি কৰা
বহু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে শৈক্ষিক কৃতিত্বৰ ওপৰত আপ্লুত মনোনিৱেশ কৰাৰ বাবে মানসিক চাপৰ সন্মুখীন হয়। শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত সুষম দৃষ্টিভংগীৰ প্ৰসাৰ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। বিদ্যালয়সমূহে অত্যাধিক ঘৰুৱা কামৰ বোজা হ্ৰাস কৰিব পাৰে, শাৰীৰিক কাৰ্য্যকলাপক উৎসাহিত কৰিব পাৰে আৰু শ্ৰেণীকোঠাৰ বাহিৰৰ চখ আৰু আগ্ৰহৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব পাৰে।
শিক্ষক আৰু কৰ্মচাৰীক প্ৰশিক্ষণ দিয়া
সংগ্ৰামী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক চিনাক্ত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত শিক্ষাবিদসকল প্ৰায়ে আগশাৰীত থাকে। শিক্ষক আৰু কৰ্মচাৰীসকলৰ বাবে দুৰ্দশাৰ লক্ষণসমূহ চিনাক্ত কৰা, প্ৰাৰম্ভিক সহায় আগবঢ়োৱা আৰু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক উপযুক্ত সম্পদলৈ প্ৰেৰণ কৰা আদিৰ ওপৰত প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী আগবঢ়োৱাটোৱে আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায়ক হ’ব পাৰে।
মুক্ত যোগাযোগক উৎসাহিত কৰা
ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে নিজৰ অনুভৱৰ বিষয়ে আলোচনা কৰি আৰাম অনুভৱ কৰা পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। বিদ্যালয়সমূহে মানসিক স্বাস্থ্য সজাগতা সপ্তাহ, সমনীয়াৰ পৰা সমনীয়ালৈ মেণ্টৰিং আৰু মুকলি যোগাযোগৰ সুবিধাৰ বাবে বেনামী প্ৰতিবেদন ব্যৱস্থাৰ দৰে পদক্ষেপ ৰূপায়ণ কৰিব পাৰে।
অভিভাৱক আৰু অভিভাৱকক জড়িত কৰা
এজন ছাত্ৰৰ জীৱনত অভিভাৱকৰ ভূমিকা উল্লেখযোগ্য। বিদ্যালয়সমূহে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মংগলৰ বিষয়ে আলোচনাত অভিভাৱকসকলক সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত কৰিব লাগে আৰু তেওঁলোকৰ সন্তানৰ দুখৰ লক্ষণসমূহ চিনাক্ত কৰিবলৈ তেওঁলোকক সম্পদ প্ৰদান কৰিব লাগে। বিদ্যালয় আৰু অভিভাৱকৰ মাজত এক শক্তিশালী অংশীদাৰিত্ব গঢ়ি তুলিলে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰত অধিক সামগ্ৰিক দৃষ্টিভংগীৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।
অনলাইন কাৰ্য্যকলাপ নিৰীক্ষণ কৰা
বৰ্তমানৰ ডিজিটেল যুগত অনলাইন যোগাযোগে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক স্বাস্থ্যত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। বিদ্যালয়সমূহে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক দায়িত্বশীল ইণ্টাৰনেট ব্যৱহাৰ আৰু চাইবাৰ অপৰাধ প্ৰতিৰোধৰ বিষয়ে জ্ঞান দিব লাগে। ইয়াৰ উপৰিও অভিভাৱকসকলে নিজৰ সন্তানৰ অনলাইন কাৰ্য্যকলাপ নিৰীক্ষণ আৰু অনলাইন অভিজ্ঞতাৰ বিষয়ে মুকলি কথা-বতৰাত লিপ্ত হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত সজাগ হ’ব লাগে
ইতিবাচক বিদ্যালয় সংস্কৃতিৰ পোষকতা কৰা
ইতিবাচক বিদ্যালয় সংস্কৃতিয়ে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক সুস্থতাত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। বিদ্যালয়সমূহে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মাজত সৰ্বাংগীনতা, দয়া আৰু সহানুভূতিৰ প্ৰসাৰ ঘটাব লাগে। অপৰাধ- দমনমূলক কাৰ্যকলাপ বিৰোধী কাৰ্যসূচী আৰু সংঘাত সমাধানৰ কৌশল ৰূপায়ণে অধিক সুৰক্ষিত আৰু অধিক সহায়ক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
ডাঃ জ্যোতি কাপুৰে লগতে কয়, "ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মাজত আত্মহত্যাৰ হাৰ বৃদ্ধি ৰোধ কৰাটো এক অতি জটিল প্ৰত্যাহ্বান। যাৰ বাবে বিদ্যালয়, অভিভাৱক, সমাজ আৰু মানসিক স্বাস্থ্য সংস্থাসমূহৰ একত্ৰিত প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰয়োজন। সজাগতা বৃদ্ধি, কলংক হ্ৰাস আৰু এক ব্যাপক সমৰ্থন ব্যৱস্থা প্ৰদান কৰি আমি একেলগে কাম কৰি আমাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ বাবে এক সুৰক্ষিত আৰু অধিক লালন-পালনমূলক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰিব পাৰো। কোনো ছাত্ৰই যাতে তেওঁলোকৰ সংগ্ৰামত অকলশৰীয়া অনুভৱ নকৰে আৰু তেওঁলোকে যাতে তেওঁলোকে লাভৱান হ’বলৈ প্ৰয়োজনীয় সহায় আৰু সমৰ্থন লাভ কৰে, সেয়া নিশ্চিত কৰাটো আমাৰ সামূহিক দায়িত্ব।"