আৱাজ দ্য ভইচ ব্যুৰ'
চলিত বৰ্ষৰ ৫ আগষ্টত বাংলাদেশৰ পৰা পলায়ন কৰা শ্বেখ হাছিনা তেতিয়াৰ পৰাই নতুন দিল্লীত বসবাস কৰি আহিছে। ভাৰতত আশ্ৰয় লোৱা তেওঁৰ তিনিমাহৰো অধিক সময় হ’ল। ভাৰতত হাছিনাই অস্থায়ী ৰূপত অৱস্থান কৰিছে বুলি সেই সময়ত কোৱা হৈছিল যদিও সেয়া নহ’ল। বহু দেশত ৰাজনৈতিক আশ্ৰয় ল’বলৈ চেষ্টা কৰি বিফল হোৱাত অৱশেষত তেওঁ ভাৰততে থাকিবলৈ বাধ্য হয়। ইফালে, বাংলাদেশত শ্বেখ হাছিনাৰ প্ৰত্যাৰ্পণৰ দাবী উত্থাপন হৈছে।
বাংলাদেশৰ অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰে শ্বেখ হাছিনা আৰু তেওঁৰ দলৰ নেতাসকলৰ বিৰুদ্ধে মানৱতাৰ বিৰুদ্ধে অপৰাধ আৰু গণহত্যাৰ অভিযোগত ইন্টাৰপলৰ সহায় লোৱাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে। তেওঁৰ চৰকাৰে গণ হিংসাৰ নিৰ্দেশ দিয়া আৰু ছাত্ৰ আন্দোলন দমন কৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন হৈছে, য'ত শ শ লোকৰ মৃত্যু হৈছে। এই অনুৰোধ যদি আছে, তেন্তে ভাৰতৰ আইনী পদ্ধতি আৰু প্ৰত্যাৰ্পণ চুক্তিৰ ওপৰতো এই কথা নিৰ্ভৰ কৰিব। কিন্তু এইটো সঁচা যে শ্বেখ হাছিনাৰ বাবে এতিয়া ভাৰতত বসবাস কৰাটো কঠিন হ’ব।
শ্বেখ হাছিনা তেওঁৰ পুত্ৰ ছাজিব ৱাজেদ আৰু ভগ্নীৰ সৈতে
শ্বেখ হাছিনাৰ পুত্ৰ ছাজিব ৱাজেদে আগষ্ট মাহত মন্তব্য কৰিছিল যে তেওঁৰ মাতৃ শ্বেখ হাছিনাই কেইবাখনো দেশত ৰাজনৈতিক আশ্ৰয় ল’বলৈ চেষ্টা কৰিছে। কিন্তু হয়তো এই অনুৰোধবোৰ বাস্তৱায়িত নহ’ল। অৱশ্যে হাছিনাৰ পুত্ৰ ছাজিব ৱাজেদৰ উদ্ধৃতিৰে কোৱা হৈছে যে তেওঁ ব্ৰিটেইন বা আমেৰিকাকে ধৰি কোনো দেশতে আনুষ্ঠানিকভাৱে আশ্ৰয়ৰ বাবে অনুৰোধ কৰা নাই। কিন্তু যদি তেওঁ তেনেকুৱা কৰা নাই, তেন্তে ইয়াৰ ফলত হাছিনাৰ ভৱিষ্যতৰ পৰিস্থিতি অধিক জটিল হৈ পৰিছে।
আগষ্ট আৰু ছেপ্টেম্বৰ মাহত প্ৰকাশ পোৱা বাতৰি অনুসৰি ব্ৰিটেইনে অভিবাসন আইনখনৰ কাৰিকৰী দিশৰ উল্লেখ কৰি তেওঁৰ আশ্ৰয়ৰ অনুৰোধক লৈ দ্বিধাবোধ প্ৰকাশ কৰিছে। আমেৰিকাইও আশ্ৰয় প্ৰত্যাখ্যান কৰি তেওঁৰ ভিছা বাতিল কৰে। খবৰ অনুসৰি, ব্ৰিটেইনে শ্বেখ হাছিনাৰ আশ্ৰয়ৰ অনুৰোধ নাকচ কৰিছিল কেইবাটাও কাৰণত, মূলতঃ তেওঁলোকৰ অনুপ্ৰৱেশ নীতি আৰু তেওঁৰ স্থিতিক লৈ সমসাময়িক ৰাজনৈতিক প্ৰেক্ষাপট।
ব্ৰিটেইনৰ প্ৰব্ৰজন আইন অনুসৰি আশ্ৰয়প্ৰাৰ্থীসকলে দেশৰ ভিতৰৰ পৰা আবেদন কৰিব লাগিব। সাধাৰণতে কোনো ব্যক্তিয়ে আইনগতভাৱে ব্ৰিটেইনত প্ৰৱেশ কৰিলেহে আশ্ৰয় দাবীৰ কথা বিবেচনা কৰা হয়, যিটো হাছিনাই কৰা নাছিল। বাংলাদেশৰ ৰাজনৈতিক পৰিৱেশ আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে হাছিনাৰ বিতৰ্কিত কাৰ্যকালে তেওঁৰ আশ্ৰয়ৰ সম্ভাৱনাক জটিল কৰি তুলিছে। ব্ৰিটেইন চৰকাৰে তেওঁৰ প্ৰশাসনৰ সময়ছোৱাত মানৱ অধিকাৰ উলংঘাৰ বাবে উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰিছে। ব্ৰিটেইনে শ্বেখ হাছিনাক আশ্ৰয় দি বৰ্তমান বাংলাদেশ চৰকাৰৰ সৈতে সম্পৰ্ক তিক্ত কৰিব নিবিচাৰে।
চৰকাৰী চাকৰি সংৰক্ষণ ব্যৱস্থাৰ বিৰুধীতাত বাংলাদেশৰ শিক্ষাৰ্থীয়ে কৰা প্ৰতিবাদ
হাছিনাই কোনো দেশত ৰাজনৈতিক আশ্ৰয়ৰ বাবে আবেদন কৰিছে নে নাই সেয়া জানিব পৰা হোৱা নাই যদিও কোনো দেশত তেওঁ ৰাজনৈতিক আশ্ৰয় লাভ কৰাত অসুবিধা পাইছে নেকি বুলি প্ৰশ্ন উত্থাপন হৈছে। বাংলাদেশ চৰকাৰে আনুষ্ঠানিকভাৱে তেওঁৰ বিৰুদ্ধে ৱাৰেণ্ট জাৰি কৰি ইন্টাৰপ’লক তেওঁৰ বিৰুদ্ধে জাননী জাৰি কৰিবলৈ ক’লে শ্বেখ হাছিনাৰ সমস্যা বাঢ়িব। শ্বেখ হাছিনা যেতিয়া ভাৰতলৈ আহিছিল, তেতিয়া ভাৰত চৰকাৰকো তেওঁ সাময়িক আশ্ৰয় গ্ৰহণ কৰিব বুলিয়ে আশ্বস্ত কৰিছিল। শ্বেখ হাছিনাই কৈছিল যে তেওঁ আন এখন দেশত ৰাজনৈতিক আশ্ৰয় পাব আৰু তালৈকে গুচি যাব। কিন্তু সেয়া যেন হৈ নুঠিল৷
বাংলাদেশৰ সৈতে কূটনৈতিক সম্পৰ্কৰ বাবেও ভাৰতৰ স্থিতি জটিল হৈ পৰিছে। হাছিনাক আশ্ৰয় প্ৰদানৰ ফলত বাংলাদেশৰ অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰ আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত দলসমূহ ক্ষুব্ধ হৈ পৰিছে। শ্বেখ হাছিনাক দেশলৈ ঘূৰাই আনি বিচাৰত হাজিৰ কৰাৰ দাবী বাংলাদেশত বৃদ্ধি পাইছে। যদি ভাৰতৰ ওপৰত হাছিনাক বাংলাদেশ চৰকাৰৰ ওচৰত গতাই দিয়াৰ হেঁচা বাঢ়ে, তেন্তে ভাৰতৰ বাবে সেইবোৰক আওকাণ কৰাটো কঠিন হৈ পৰিব। সেই পৰিস্থিতি ভাৰতৰ বৈদেশিক নীতিৰ বাবেও এক প্ৰত্যাহ্বান হৈ পৰিব। ইয়াৰ ফলত বাংলাদেশত ভাৰত বিৰোধী আৱেগ আৰু অস্থিৰতা বৃদ্ধি পাব পাৰে।
বিশেষকৈ ঢাকাৰ অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ সৈতে ভাৰতে কূটনৈতিক সম্পৰ্ক তীব্ৰতৰ কৰি তুলিছে। ভাৰতৰ সৈতে এক চুক্তিও স্বাক্ষৰিত হৈছে যে ভাৰতৰ বিদ্যুৎ প্ৰেৰণৰ বাবে বাংলাদেশক নিজাকৈ গ্ৰীড দিয়া হৈছে। ভাৰতে বাংলাদেশৰ সৈতে সম্পৰ্ক স্বাভাৱিক হোৱাটো বিচাৰে। এনে পৰিস্থিতিত ভাৰতে হাছিনাক বহুত দিন দেশত ৰাখিব বিচৰাৰ সম্ভাৱনা নাই। এইটো ঘটিলে বাংলাদেশে আনুষ্ঠানিকভাৱে কেনে প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰে, সেয়া লক্ষ্যণীয় হ’ব।
বাংলাদেশৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্বেখ হাছিনাই দেশ এৰি পলায়ন কৰাৰ এক মূহুৰ্ত
এই মুহূৰ্তত সকলো দেশ হাছিনাক আশ্ৰয় দিবলৈ অনিচ্ছুক কাৰণ তেওঁলোকে অনুভৱ কৰে যে তেনে কৰাটো বাংলাদেশৰ আভ্যন্তৰীণ ৰাজনীতিত পক্ষ লোৱাৰ সমান হ’ব পাৰে। বাতৰি অনুসৰি হাছিনাই আমেৰিকা, ফিনলেণ্ড, সংযুক্ত আৰব আমিৰশ্বাহী (ইউ এ ই), চৌদি আৰৱৰ দৰে দেশত আশ্ৰয় লোৱাৰ কথা চিন্তা কৰিছে। আমেৰিকা আৰু ফিনলেণ্ডকে ধৰি কেইবাখনো দেশত হাছিনাৰ পাৰিবাৰিক সম্পৰ্ক আছে, যাৰ ফলত তেওঁৰ আশ্ৰয় প্ৰক্ৰিয়া সহজ হ’ব পাৰে আৰু এইটো সঁচা যে শ্বেখ হাছিনাৰ ৰাজনৈতিক আশ্ৰয়ৰ বিকল্প এতিয়াও মুকলি হৈ আছে।
