ইম্ফল
মণিপুৰ চৰকাৰৰ নিৰাপত্তা উপদেষ্টা গৰাকীয়ে আজি প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰাজহুৱাভাৱে নিশ্চিত কৰে যে, তেওঁলোকে চুবুৰীয়া ৰাষ্ট্ৰ ম্যানমাৰৰ পৰা মণিপুৰলৈ জংঘল যুদ্ধত প্ৰশিক্ষণপ্ৰাপ্ত "৯০০ গৰাকী কুকি উগ্ৰপন্থী"ৰ প্ৰৱেশ আৰু অস্ত্ৰধাৰী ড্ৰোন ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে সতৰ্ক কৰি দিয়া এক চোৰাংচোৱা প্ৰতিবেদন লাভ কৰিছে। এই চোৰাংচোৱাৰ প্ৰতিবেদন খনক সহজভাৱে ল’ব নোৱাৰি বুলি আজি মণিপুৰৰ নিৰাপত্তা উপদেষ্টা কুলদীপ সিঙে মন্তব্য কৰিছে।
শীৰ্ষ চোৰাংচোৱা সূত্ৰই জনোৱা মতে, নাম প্ৰকাশ নকৰাকৈয়ে এই চোৰাংচোৱাৰ প্ৰতিবেদন দক্ষিণ মণিপুৰৰ ভাৰত-ম্যানমাৰ সীমান্তৰ জিলাসমূহৰ সকলো জ্যেষ্ঠ আৰক্ষী অধীক্ষকলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। বৃহস্পতিবাৰে প্ৰেৰণ কৰা এই প্ৰতিবেদনত উল্লেখ কৰা হৈছে যে "ড্ৰোন ভিত্তিক বোমা, প্ৰজেক্টল, মিছাইল আৰু জংঘল যুদ্ধৰ ব্যৱহাৰৰ নতুনকৈ প্ৰশিক্ষণপ্ৰাপ্ত ৯০০ গৰাকী কুকি উগ্ৰপন্থীয়ে ম্যানমাৰৰ পৰা মণিপুৰত প্ৰৱেশ কৰিছে।"
চোৰাংচোৱা সূত্ৰটোৱে জনোৱা মতে, "কুকি উগ্ৰপন্থী ৩০ জনকৈ সদস্যৰ ইউনিটত গোট খোৱা বুলি ধাৰণা কৰা হৈছে আৰু বৰ্তমান পৰিসীমাত সিঁচৰতি হৈ আছে। ছেপ্টেম্বৰৰ শেষ সপ্তাহত তেওঁলোকে মেইটেই গাঁওসমূহত একাধিক সমন্বিত আক্ৰমণ চলাব পাৰে।"
সিঙে লগতে কয় যে, তেওঁলোকে এই প্ৰতিবেদন '১০০ শতাংশ শুদ্ধ' বুলি বিশ্বাস কৰিছে। যদিহে আৰু যেতিয়ালৈকে ভুল প্ৰমাণিত নহয়, তেতিয়ালৈকে আমি বিশ্বাস কৰোঁ যে, ই ১০০ শতাংশই শুদ্ধ। কাৰণ যিকোনো চোৰাংচোৱাৰ তথ্য আপুনি ১০০ শতাংশ শুদ্ধকৈ ল'ব লাগিব আৰু তাৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলাব লাগিব।"
মণিপুৰ চৰকাৰে দীৰ্ঘদিন ধৰি কৈ আহিছে যে, ৰাজ্যখনত জনগোষ্ঠীয় হিংসাৰ প্ৰত্যক্ষ ফল আছিল চিন ৰাজ্য আৰু সাগাইং অঞ্চলৰ সৈতে সীমান্ত থকা দক্ষিণ মণিপুৰৰ অন্যান্য কাৰকৰ লগতে অবৈধ অনুপ্ৰৱেশকাৰীৰ জনসংখ্যাৰ বিশাল বৃদ্ধিৰ ফল।
জানুৱাৰী মাহত মণিপুৰৰ সীমান্ত বাণিজ্যিক চহৰ মৰেহত আৰক্ষীৰ কমাণ্ডোৰ ওপৰত আক্ৰমণ সন্দৰ্ভত এক প্ৰশ্নৰ উত্তৰত নিৰাপত্তা উপদেষ্টা গৰাকীয়ে ম্যানমাৰৰ উগ্ৰপন্থীৰ জড়িততা অস্বীকাৰ কৰিছিল। তেওঁ অৱশ্যে স্বীকাৰ কৰিছিল যে, ম্যানমাৰৰ উগ্ৰপন্থী আহিব পাৰে, যদিও তেতিয়া কোনো প্ৰমাণ নাছিল।
মেইটেই প্ৰধান উপত্যকাটোক আগুৰি থকা পাহাৰবোৰত কুকি জনগোষ্ঠীৰ বহু গাঁও আছে। মণিপুৰৰ কিছুমান পাহাৰীয়া অঞ্চলত প্ৰভাৱশালী মেইটেই সম্প্ৰদায় আৰু কুকি নামেৰে জনাজাত প্ৰায় সহস্ৰাধিক জনগোষ্ঠীৰ মাজত হোৱা সংঘৰ্ষত ২২০ জনতকৈ অধিক লোকৰ মৃত্যু ঘটাইছে আৰু আভ্যন্তৰীণভাৱে প্ৰায় ৫০ হাজাৰ লোকক স্থানচ্যুত কৰিছে।
সাধাৰণ শ্ৰেণীৰ মেইটেইসকলে অনুসূচিত জনজাতি শ্ৰেণীৰ অন্তৰ্গত হ’ব বিচাৰে, আনহাতে চুবুৰীয়া ম্যানমাৰৰ চিন ৰাজ্য আৰু মিজোৰামৰ মানুহৰ সৈতে জাতিগত সম্পৰ্ক ভাগ কৰা কুকিসকলে বৈষম্য আৰু সম্পদ আৰু ক্ষমতাৰ অসমান অংশীদাৰিত্বৰ কথা উল্লেখ কৰি মণিপুৰৰ পৰা পৃথক প্ৰশাসন বিচাৰিছে মেইটেইছ।
চুবুৰীয়া অসমৰ জিৰিবাম জিলাত গুলীয়াগুলী সংঘটিত হোৱাৰ পিছত শেহতীয়াকৈ আৰক্ষীয়ে নিশ্চিত কৰিছে যে, মণিপুৰ সংঘৰ্ষত দুয়োটা সম্প্ৰদায়ৰ ভূগৰ্ভস্থ বিদ্ৰোহী জড়িত হৈ আছে।
গুলীয়াগুলীৰ পিছত নিহত হোৱা তিনিজন কুকি বিদ্ৰোহী আছিল কুকি লিবাৰেচন আৰ্মীৰ সদস্য (কে এল এ), যাৰ দুটা ফৈদ বিতৰ্কিত ত্ৰিপাক্ষিক ছাচপেনচন অৱ অপাৰেচন (এছ অ’ অ’) চুক্তিত এক প্ৰকাৰৰ যুদ্ধবিৰত স্বাক্ষৰ কৰিছে ৰাজ্য চৰকাৰ আৰু কেন্দ্ৰৰ সৈতে।
জিৰিবাম গুলীয়াগুলী সংঘটিত মেইটেই বিদ্ৰোহী গোট ইউনাইটেড নেচনেল লিবাৰেচন ফ্ৰণ্ট (পাম্বেই) বা ইউএনএলএফ(পি)ৰ এজন সদস্যও নিহত হয়। ইউএনএলএফ হৈছে আটাইতকৈ পুৰণি মেইটেই বিদ্ৰোহী গোট, যিটো পিছলৈ দুটা ফৈদত বিভক্ত হৈছিল; ২০২৩ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত পাম্বেই ফৈদে কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্য চৰকাৰৰ সৈতে ত্ৰিপাক্ষিক শান্তি চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰিছে।
কেন্দ্ৰীয় গৃহমন্ত্ৰী অমিত শ্বাহে মঙলবাৰে কয় যে, মণিপুৰ খণ্ডৰ ছিদ্ৰযুক্ত ভাৰত-ম্যানমাৰ সীমান্তৰ ৩০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত বেৰ দিয়াৰ কাম সম্পূৰ্ণ হৈছে। নিৰাপত্তা সম্পৰ্কীয় কেবিনেট কমিটীয়ে নীতিগতভাৱে ভাৰত আৰু ম্যানমাৰৰ মাজৰ ১,৬৪৩ কিলোমিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সীমান্তত সীমান্ত বেৰ আৰু পথ নিৰ্মাণৰ বাবে অনুমোদন জনাইছে যাৰ বাবে আনুমানিক ₹৩১,০০০ কোটি ব্যয় কৰা হ’ব।
ভাৰত-ম্যানমাৰ সীমান্ত মণিপুৰ, মিজোৰাম, নাগালেণ্ড আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যায়। কেন্দ্ৰীয় গৃহমন্ত্ৰীগৰাকীয়ে কয় যে, সীমান্তৰ ওচৰত বাস কৰা লোকসকলে কোনো নথি-পত্ৰ অবিহনে ১৬ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত ইজনে সিজনৰ ভূখণ্ডলৈ যাব পৰা ফ্ৰী মুভমেণ্ট ৰেজিম (এফএমআৰ) ভাৰতে বাতিল কৰিছে। ম্যানমাৰৰ পৰা বিদেশীয়ে মানক পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰি অৰ্থাৎ ভিছা লৈ প্ৰৱেশ কৰিব পাৰিব বুলি শ্বাহে কৈছিল।
