নতুন দিল্লী
যোৱা ৯ অক্টোবৰত মুম্বাইত ৮৬ বছৰ বয়সত মানৱদৰদী উদ্যোগপতি ৰতন টাটাৰ বিয়োগ উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাৰাণসীৰ মাদ্ৰাছা ৰাজৱিয়া ৰছিদ উলুমৰ বাবে আছিল এক আৱেগিক মুহূৰ্ত। কাৰণ, ৰতন টাটা নেতৃত্বাধীন টাটা ট্ৰাষ্টে মাদ্ৰাছাখন পুনৰ নিৰ্মাণ আৰু আধুনিকীকৰণ কৰিছিল।
মাদ্ৰাছাৰ শিক্ষক উস্তাদ ৰিছালাত আনছাৰীয়ে কয়, "মাদ্ৰাছাখনৰ আধুনিকীকৰণে শিশুসকলৰ ওপৰত অতি ইতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাইছিল। তেওঁলোকৰ স্বাভাৱিক ক্ষমতা আৰু দক্ষতাৰ এতিয়া উন্মেষ ঘটিছে। শিশুসকলে এতিয়া মাদ্ৰাছাত ধৰ্মীয় আৰু সমসাময়িক শিক্ষা গ্ৰহণ কৰাৰ সুযোগ পাইছে বাবে তেওঁলোকে উৎসাহেৰে পঢ়াশালিলৈ আহিছে। ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে তথ্য প্ৰযুক্তিৰ বিষয়ে শিকিছে। তেওঁলোকে নিজৰ জন্মগত প্ৰতিভা আৱিষ্কাৰ কৰিব পাৰিছে। ড্ৰপআউটৰ হাৰ কমিছে আৰু স্কুল চলোৱাৰ খৰচো কমিছে। সাধাৰণতে শিশুৱে পঞ্চম আৰু ষষ্ঠ শ্ৰেণীৰ পিছত স্কুল বা মাদ্ৰাছা এৰি দিছিল যদিও এই প্ৰকল্পৰ বাবেই তেওঁলোকে স্কুলীয়া শিক্ষা অব্যাহত ৰাখিছে।"
মাদ্ৰাছাৰ শিক্ষকসকলে পাঠদান কৰি থকা মুহূৰ্তত
২০০৬ চনত টাটা ট্ৰাষ্টে মাদ্ৰাছা উন্নয়ন কাৰ্যসূচীক নিজৰ ডমেইনৰ তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰে আৰু এই বাৰাণসী মাদ্ৰাছা অন্যান্য মাদ্ৰাছাৰ বাবে এটা কোৱা আৰ্হিত পৰিণত হয়। টাটা ট্ৰাষ্টৰ দ্বাৰা উপকৃত হোৱা চহৰখনৰ ২০খন মাদ্ৰাছাৰ ভিতৰত মাদ্ৰাছা ৰিজভিয়া ৰছিদ উলুম অন্যতম। ৰিছালাত আনছাৰীয়ে কয়, "২০১৭ৰ পৰা ২০২০ চনলৈকে তেওঁৰ মাদ্ৰাছাৰ সোণালী সময় আছিল, কাৰণ কাৰ্যসূচীসমূহ সঠিকভাৱে ৰূপায়ণ হৈ আছিল আৰু ইয়াৰ ফলাফল দেখা গৈছিল।"
বস্তি অঞ্চল বাজৰ্দিয়াত প্ৰায় ২.৫ লাখ জনসংখ্যা। আজি তাত নামভৰ্তি কৰা ৩৫০ গৰাকী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ ভিতৰত ২৪৫ গৰাকী ছোৱালী। এই অঞ্চলটো শিপিনীৰ কেন্দ্ৰ আৰু ইয়াৰ আগতে প্ৰতি বছৰৰ আৰম্ভণিতে ৫০-৬০ টা শিশুৱে অষ্টম শ্ৰেণীৰ পিছত বিদ্যালয় এৰি দিছিল। তেওঁলোকক বিদ্যালয় এৰি পৰিয়ালৰ সৈতে তাঁতশালত কাম কৰিবলৈ কোৱা হৈছিল আৰু পৰিয়ালৰ আয়ৰ পৰিপূৰক হিচাপে কাম কৰিবলৈ কোৱা হয়।
টাটা ট্ৰাষ্টে দ্বাৰা নিৰ্মান কৰি দিয়া শিক্ষক-শিক্ষয়িত্ৰীৰ কোঠা
আৱাজ-দ্য ভইচৰ সৈতে হোৱা কথা-বতৰাত ৰিছালট আনছাৰীয়ে কয় যে টাটা ট্ৰাষ্টৰ কামে বহু লোকক প্ৰভাৱিত কৰিছিল। শিক্ষকসকলে প্ৰশিক্ষণ লাভ কৰিছিল আৰু আজি তেওঁলোক সকলোৱে লেপটপ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। ইয়াৰ ফলত মাদ্ৰাছাত পঢ়া শিশুসকলৰ ভৱিষ্যত উন্নত হৈছে। এই প্ৰকল্পই শিশুৰ মাজত থকা লুকাই থকা সম্ভাৱনাক উলিয়াই অনাত সহায় কৰিছিল।
ৰিছালট আনছাৰীয়ে কয় যে তেওঁৰ মাদ্ৰাছা ২০২০ চনলৈকে টাটা ট্ৰাষ্টৰ প্ৰকল্পৰ সৈতে জড়িত আছিল। এই সময়ছোৱাত মাদ্ৰাছা আৰু বিদ্যালয়ত নামভৰ্তিৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছিল আৰু শিক্ষাৰ ধাৰাটোৱে মুছলমানসকলক আকৰ্ষিত কৰিছিল। আগতে বেছিভাগ ছাত্ৰই অষ্টম শ্ৰেণীৰ পিছত বিদ্যালয় ত্যাগ কৰিছিল। টাটা ট্ৰাষ্টৰ হস্তক্ষেপৰ ফলত এই কথাবোৰ সলনি হ’ল আৰু আমি সকলোৱে ব্যাপক পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পালোঁ।
আনছাৰীয়ে কয়, "টাটা ট্ৰাষ্টে কাৰ্যসূচী বন্ধ কৰাৰ লগে লগে কথাবোৰ পুনৰ বেয়াৰ দিশে যাবলৈ ধৰে। আমাৰ মাদ্ৰাছাক এই প্ৰকল্পৰ বাবে নিৰ্বাচিত কৰিছিল মানৱ অধিকাৰ সম্পৰ্কীয় এন জি অ' পিপলছ ভিজিলেন্স কমিটিয়ে। টাটা ট্ৰাষ্ট প্ৰজেক্টটোৱে আমাক বাট দেখুৱাই দিলে কিন্তু প্ৰজেক্ট সমাপ্ত হোৱাৰ পিছত দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে আমি পুনৰ একেটা পুৰণি পথলৈ উভতি আহিছো।"
উল্লেখ্য যে, ভাৰতীয় মুছলমানসকলৰ শিক্ষাৰ নিম্ন মানগামী হোৱা বুলি সাচাৰ কমিটীৰ প্ৰতিবেদনত প্ৰকাশ পোৱাৰ পিছতে ৰতন টাটা নেতৃত্বাধীন টাটা ট্ৰাষ্টে ‘মাদ্ৰাছা কাৰ্যসূচী’ মুকলি কৰিছিল। এই ট্ৰাষ্টে উত্তৰ প্ৰদেশ, বিহাৰ, ঝাৰখণ্ড, আৰু পশ্চিম বংগত মাদ্ৰাছা সংস্কাৰ কাৰ্যসূচী ৰূপায়ণ কৰিছিল। বাৰাণসী আৰু উত্তৰ প্ৰদেশৰ জৌনপুৰৰ ৫০খন মাদ্ৰাছাত প্ৰায় ১০ হাজাৰ শিশুক এই কাৰ্যসূচীয়ে সামৰি লয়।