আতিৰ খান
৯/১১ৰ ভয়াৱহ সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ পিছত পশ্চিমীয়া দেশসমূহত বাস কৰা মুছলমানসকলে প্ৰত্যাহ্বানৰে ভৰা এক কষ্টকৰ জীৱনৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল। সন্ত্ৰাসবাদীৰ এটা সৰু গোটৰ ঘৃণনীয় কাৰ্য্যৰ বাবে সমগ্ৰ মুছলমান সমাজ পক্ষপাতিত্বৰ বলি হৈছিল। এই পক্ষপাতিত্বৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ আৰু আক্ৰমণৰ বাবে দায়ী উগ্ৰপন্থীসকলৰ পৰা সাধাৰণ মুছলমান সম্প্ৰদায়ক পৃথক কৰিবলৈ যে এক শক্তিশালী ধাৰণাৰ প্ৰয়োজন আছিল সেয়া অতি স্পষ্ট।
এই উপলব্ধিয়ে পশ্চিমীয়া বিশ্বৰ মুছলমানসকলক এক উপযুক্ত আখ্যান নিৰ্মাণৰ বাবে এক সচেতন প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ কৰিবলৈ প্ৰেৰিত কৰিছিল যি ইছলামৰ শান্তিপূৰ্ণ আৰু সহনশীল সাৰাংশক সঠিকভাৱে প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল। আল-কায়দা আৰু আইএছআইএছৰ দৰে সন্ত্ৰাসবাদী গোটৰ মতাদৰ্শৰ পৰা নিজকে বিচ্ছিন্ন কৰাৰ জৰুৰী প্ৰয়োজনীয়তা বুজি পোৱা, ইছলামৰ প্ৰকৃত মূল্যবোধ আৰু শিক্ষাৰ বিষয়ে জনোৱাৰ বাবে দুটা দশকধৰি সমৰ্পিত মুছলমান আৰু বুদ্ধিজীৱীসকলে প্ৰচেষ্টা চলাই আছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে সফলতাৰে শান্তিপ্ৰেমী মুছলমান হিচাপে এক সুকীয়া পৰিচয় গঢ়ি তুলিছে, ভুল ধাৰণাবোৰ দূৰ কৰিছে আৰু তেওঁলোকৰ সতীৰ্থ নাগৰিকসকলৰ সৈতে উন্নত সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিবলৈ সক্ষম হৈছে।
সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে কৰা মুছলমানসকলৰ প্ৰতিবাদ
পশ্চিমীয়া মুছলমানসকলৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা লাভ কৰা শিক্ষাই ভাৰতীয় মুছলমানসকলৰ ওপৰত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলায়। প্ৰায়ে প্ৰগতিৰ সন্মুখত বাধাৰ সৃষ্টি কৰা আখ্যানসমূহক স্থায়ী কৰি ধৰি ৰখাতকৈ ভাৰতীয় মুছলমানসকলে নিজৰ আখ্যান গঢ় দিয়াত সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিলে বহুখিনি লাভৱান হ’ব পাৰে। যদিও সম্প্ৰদায়টোৱে সন্মুখীন হোৱা প্ৰত্যাহ্বান আৰু উদ্বেগবোৰ সমাধান কৰাটো অত্যাৱশ্যকীয়, তেওঁলোকৰ ব্যস্ততা এক সংকীৰ্ণ মনোযোগৰ বাহিৰলৈ প্ৰসাৰিত হ'ব লাগে আৰু এক বহল বৰ্ণনা গ্ৰহণ কৰিব লাগে য'ত সমাজৰ সকলো সদস্য অন্তৰ্ভুক্ত থাকে।
কম সংখ্যক মুছলমানৰ সৈতে জড়িত ঐতিহাসিক ঘটনাই সমাজত স্থায়ী প্ৰভাৱ পেলাইছে আৰু সেইবোৰ প্ৰায়ে ইতিহাসৰ কিতাপৰ পৃষ্ঠাত স্থায়ী হৈ আছে। দুখৰ বিষয় যে কিছুমান দায়িত্বহীন মুছলমান ধৰ্মগুৰুৱে ইছলামক হিংসাৰ সৈতে জড়িত কৰি ৰাখিছে, যদিও ইছলামে এনে কাৰ্যক কঠোৰভাৱে নিষিদ্ধ কৰি ৰাখিছে। ইছলামৰ প্ৰকৃত শিক্ষা আৰু শান্তিপূৰ্ণ স্বৰূপৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি এই ভুল ধাৰণাসমূহৰ সন্মুখীন হোৱা আৰু প্ৰত্যাহ্বান জনোৱাটো মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
মৌলবাদী সংগঠনৰ এক প্ৰতিনিধিত্বমূলক ছবি
ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ পিছৰে পৰা মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ চিন্তাৰ পোষকতাত নেতা আৰু বুদ্ধিজীৱীসকলে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰি আহিছে। ভাৰতীয় মুছলমানসকলে সন্মুখীন হোৱা অন্যায়ৰ সজাগতা আৰু সমাধানৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকৰ এই প্ৰচেষ্টা তাৎপৰ্যপূৰ্ণ। কিন্তু এটা প্ৰচলিত প্ৰত্যাহ্বান এইটোৱেই যে কিছুমান উলেমা আৰু মুছলমান বুদ্ধিজীৱীয়ে ভুক্তভোগীৰ আখ্যানৰ ভিতৰতে আৱদ্ধ হৈ পৰিছে, মুছলমানসকলে প্ৰতিকূলতাৰ সন্মুখীন হোৱা পৰিস্থিতিত নিজৰ কণ্ঠ সীমাবদ্ধ কৰি ৰাখিছে, একে সময়তে বহল জাতীয় বিষয়সমূহক অৱহেলা কৰিছে।
কোনোবাই প্ৰশ্ন কৰিব পাৰে যে কিছুমান ধৰ্মীয় নেতাই কেৱল মুছলমান বা পেলেষ্টাইনীসকলৰ ওপৰত সংঘটিত অত্যাচাৰ সম্পৰ্কীয় বিষয়ত নিজৰ মতামত প্ৰকাশ কৰে, একে সময়তে ৰাষ্ট্ৰীয় গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়ত তুলনামূলকভাৱে মৌন হৈ থাকে। ইছলামে মুছলমানসকলক নিজৰ ওচৰ-চুবুৰীয়াৰ সৈতে ভাল সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিবলৈ উৎসাহিত কৰে আৰু উম্মাহৰ হৈ মাত মাতিবলৈ গুৰুত্ব বৃদ্ধি কৰে। অৱশ্যে, ই ওচৰ চুবুৰীয়াসকলৰ সৈতে ইতিবাচক সম্পৰ্ক বজাই ৰখাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। ভাৰতত বাস কৰা হিন্দু সম্প্ৰদায়বোৰ তেওঁলোকৰ নিকটতম চুবুৰীয়া, আৰু পাকিস্তানৰ দৰে চুবুৰীয়া দেশবোৰত হিন্দুসকলে সন্মুখীন হ'ব পৰা যিকোনো দুৰ্ব্যৱহাৰৰ বিৰুদ্ধে থিয় দিয়াটো মুছলমানসকলৰ দায়িত্ব।
মক্কাত হজ কৰিবলৈ যোৱা মুছলমানসম্প্ৰদায়ৰ লোকসকল
পৰিৱৰ্তন সাধন কৰিবলৈ ভাৰতীয় উলেমা আৰু মুছলমান বুদ্ধিজীৱীসকলে কেৱল "মুছলমান" হোৱাৰ কু-সংস্কাৰৰ পৰা মুক্ত হ'ব লাগিব। তেওঁলোকে সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিব লাগে আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় গুৰুত্বপূৰ্ণ সকলো বিষয়তে নিজৰ মতামত প্ৰকাশ কৰা উচিত, যাৰ ফলত বৈচিত্ৰময় সম্প্ৰদায়ৰ মাজত বুজাবুজি আৰু সমন্বয় গঢ়ি তোলা সামগ্ৰিক আখ্যানত অৰিহণা যোগাব লাগে। প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী অটল বিহাৰী বাজপেয়ীয়ে এবাৰ কৈছিল যে আপুনি আপোনাৰ চুবুৰীয়াক কেতিয়াও সলনি কৰিব নোৱাৰে। সেয়েহে তেওঁলোকৰ সৈতে আপোনাৰ সম্পৰ্কৰ বিষয়ে মনত ৰাখিব। তেওঁ পাকিস্তান সন্দৰ্ভত এই কথা কৈছিল।
সামৰণিত ক’ব পাৰি যে, নিজৰ আখ্যানক সক্ৰিয়ভাৱে গঢ় দি ভাৰতীয় মুছলমানসকলে ভুক্তভোগীৰ বাধাসমূহ অতিক্ৰম কৰি সমাজলৈ অৰ্থপূৰ্ণ অৱদান আগবঢ়াব পাৰে, আৰু বিভিন্ন সম্প্ৰদায়ৰ মাজত অধিক শক্তিশালী বন্ধন গঢ়ি তুলিব পাৰে। শান্তি আৰু সহনশীলতাৰ মাজত শিপাই থকা ইছলামৰ প্ৰকৃত সাৰমৰ্ম যাতে অনুৰণন আৰু প্ৰাধান্য লাভ কৰে সেয়া নিশ্চিত কৰাটো এক সামূহিক দায়িত্ব।