আৱাজ দ্য ভইচ / ফাতেহগড় চাহিব
প্ৰতি বছৰে গুৰু গোবিন্দ সিং জী আৰু মাতা গুজৰি জীৰ কনিষ্ঠ চাহিবজাদাস, বাবা জোৰাৱাৰ সিং আৰু বাবা ফাতেহ সিঙৰ শ্বহীদত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনোৱাৰ উদ্দেশ্যে ফাতেহগড় চাহিবত তিনিদিনীয়া শ্বহীদ সমাৱেশৰ আয়োজন কৰা হয়। এই উপলক্ষে লাখ লাখ ভক্তই গুৰুদ্বাৰা ফাতেহগড় চাহিবত উপস্থিত হয়। সভাৰ সময়ত বিভিন্ন স্থানত সেৱাদাৰে লংগৰ আয়োজন কৰে যদিও এইবাৰ এটা লেংগাৰ অনন্য পৰম্পৰা আৰু পাৰস্পৰিক ভাতৃত্ববোধৰ বাৰ্তাৰ বাবে আলোচনাৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰিছে।
মাতা গুজৰি মহাবিদ্যালয়ৰ সমীপত মুছলমান সমাজে আয়োজন কৰা এই লংগৰ শিখ-মুছলমান ঐক্যৰ প্ৰতীক হৈ পৰে। এই অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰিছিল মালেৰকোটলাৰ মুছলমানসকলে, যিয়ে প্ৰতি বছৰে ‘শিখ মুছলিম সন্ধিয়া আৰু শান্তি সাহায্য সংস্থা’ৰ বেনাৰত এই পৰম্পৰাক জীয়াই ৰাখে। এই লংগৰত মিঠা ভাত (জৰ্দা) পৰিবেশন কৰা হৈছিল, যিটো অনুষ্ঠানৰ মূল আকৰ্ষণ আছিল।
এই পৰম্পৰাৰ আৰম্ভণি হৈছিল চাহিবজাদাসৰ শ্বহীদ হোৱাৰ সময়ত ছিৰহিন্দ ফৌজদাৰ ৱাজিৰ খানৰ অন্যায়ৰ বিৰুদ্ধে মাত উঠা নবাব শ্বেৰ মহম্মদ খানৰ স্মৃতিত। নবাব শ্বেৰ মহম্মদ খানে কেৱল চাহিবজাদাসৰ বলিদানৰ শলাগ লোৱাই নহয়, সেই সময়ৰ নিষ্ঠুৰতাৰ বিৰুদ্ধেও মতানৈক্য প্ৰকাশ কৰে। তেওঁৰ সাহস আৰু ন্যায়ৰ প্ৰতি প্ৰেমৰ উত্তৰাধিকাৰ এতিয়াও মুছলমান আৰু শিখৰ মাজত সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতিৰ নিদৰ্শন হিচাপে ফাতেহগড় চাহিবত জীয়াই আছে।
শিখ মুছলিম ইভিনিং এণ্ড পিচ এড এছ’চিয়েশ্যনৰ মুৰব্বী ডাঃ নাছিৰ আখতাৰে এই উপলক্ষে কয়, "আমি মিঠা চাউলৰ জৰিয়তে পাৰস্পৰিক মিত্ৰতা বিয়পোৱাৰ বাৰ্তা লৈ আহিছো। ধৰ্মই আমাক একত্ৰিত কৰাৰ পাঠ শিকাই, আমাক বিভাজিত নকৰে।" উল্লেখ্য যে, সাম্প্ৰদায়িক ঐক্যৰ লক্ষ্যৰে খামনোন তহচিলৰ কাষৰীয়া গাঁও বাথান আৰু ৰণৱানৰ বাসিন্দাসকলে লাল মাছিতত লংগৰ আয়োজন কৰে।
লংগৰৰ জৰিয়তে ভাতৃত্ব আৰু একতাৰ বন্ধন কটকটীয়া কৰা হৈছে
শতিকা পুৰণি এই মন্দিৰটো গুৰুদ্বাৰা ফতেহগড় চাহাবৰ ওচৰত অৱস্থিত আৰু ই কেৱল স্থানীয় মুছলমান সমাজৰ বাবেই নহয়, শিখসকলৰ বাবেও এক ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক তাৎপৰ্য বহন কৰিছে। প্ৰতি বছৰে এই মন্দিৰৰ মুছলমান ৰক্ষকসকলে ইয়াৰ চাবি শিখ সম্প্ৰদায়ৰ হাতত তুলি দিয়ে, যাতে তেওঁলোকে শ্বহীদ সমাৱেশৰ সময়ত লংগৰ আৰু অন্যান্য ব্যৱস্থা পৰিচালনা কৰিব পাৰে।
শ্বহীদ হোৱা উপলক্ষে ‘মেৰী দস্তৰ মেৰী শ্বান’ অভিযানৰ অধীনত যুৱ আকালি দলৰ উদ্যোগত ‘দস্তৰণ দে লংগৰ’ৰো আয়োজন কৰা হয়। এই লেংগাৰত ভক্তসকলৰ বাবে বিনামূলীয়া পাগুৰি বন্ধা শিবিৰৰ আয়োজন কৰা হৈছিল, যিটো শিখ গৌৰৱ আৰু পৰম্পৰাৰ প্ৰতীক। এই অভিযান সন্দৰ্ভত কথা পাতি যুৱ আকালি দলৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সভাপতি সৰবজিৎ সিং ঝিনজাৰে কয়, ‘এই অনুষ্ঠানটো কেৱল শিখৰ ইতিহাস আৰু গৌৰৱ ৰক্ষাৰ প্ৰচেষ্টাই নহয়, যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত শিখ পৰম্পৰা আৰু ঐতিহ্যৰ প্ৰতি গৌৰৱ বৃদ্ধি কৰাৰো এটা মাধ্যম।"
৬০ বছৰ ধৰি এই অনুষ্ঠানৰ অংশ হিচাপে থকা ৭০ বছৰীয়া শিখ স্বেচ্ছাসেৱক বলৱিন্দৰ সিঙে কয় যে আমাৰ বয়োজ্যেষ্ঠসকলে আমাক শিকাইছে যে সম্প্ৰদায়সমূহৰ মাজত সন্মান আৰু ঐক্য কেৱল পৰম্পৰা নহয়, আমাৰ দায়িত্বও। প্ৰতি বছৰে ফতেহগড় চাহাবত অনুষ্ঠিত এই সমাৱেশ শিখ আৰু মুছলমান জনগোষ্ঠীৰ মাজত সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতি আৰু উমৈহতীয়া ঐতিহ্যৰ প্ৰতীক হৈ পৰিছে। এই অনুষ্ঠানটো কেৱল ধৰ্মীয় ভক্তিৰ প্ৰদৰ্শন নহয়, সহনশীলতা, প্ৰেম, ঐক্যৰ বাৰ্তাও।
নবাব শ্বেৰ মহম্মদ খানৰ উত্তৰাধিকাৰ আৰু ফাতেহগড় চাহাবত শিখ-মুছলমান ঐক্যৰ আভাস ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে আশাৰ ৰেঙণি। এই অনুষ্ঠানটোৱে প্ৰতীক হিচাপে দেখুৱাইছে যে ধৰ্ম আৰু সংস্কৃতিয়ে আমাক বিভাজন কৰাতকৈ একত্ৰিতহে কৰে। শ্ৰী ফাতেহগড় চাহিবৰ পবিত্ৰ ভূমিত শিখ আৰু মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ এই পাৰস্পৰিক সহযোগিতাই বিশ্ববাসীক এটা বাৰ্তা প্ৰদান কৰে যে ধৰ্মীয় আৰু সাম্প্ৰদায়িক পাৰ্থক্য থাকিলেও মানৱতা সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ধৰ্ম।