আছা খোছা / নতুন দিল্লী
ভাৰতে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ পাছৰ প্ৰথম সাড়ে ছমাহৰ ভিতৰত দলিত মুছলমানসকলে সংবিধানৰ ৩৪১ অনুচ্ছেদৰ অধীনত সংৰক্ষণৰ অধিকাৰী আছিল। কিন্তু ১৯৫০ চনৰ ১০ আগষ্টত ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে দলিত মুছলমানসকলক সংৰক্ষণৰ বাবে যোগ্য বঞ্চিত সম্প্ৰদায়ৰ তালিকাৰ পৰা আঁতৰাই পেলায়।
এই সিদ্ধান্তই লাখ লাখ ভাৰতীয় মুছলমানৰ জীৱনত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাইছিল আৰু দেশৰ সৰ্ববৃহৎ সংখ্যালঘু গোটৰ ভিতৰত বিভাজন আৰু অধিক গভীৰ কৰি তুলিছিল।
৮৫ৰ পৰা ৯০ শতাংশ ভাৰতীয় মুছলমানক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা অল ইণ্ডিয়ান পাছমাণ্ডা মুছলিম মহাজ নামৰ সংগঠনটোৰ উত্তৰ প্ৰদেশ ইউনিটৰ সভাপতি ছামিম আনছাৰীয়ে জনোৱা মতে, নেহৰু চৰকাৰৰ অনুমোদন সাপেক্ষে তদানীন্তন শিক্ষামন্ত্ৰী মৌলানা আবুল কালাম আজাদে এই পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছিল।
উত্তৰ প্ৰদেশৰ সৰ্বভাৰতীয় পাচমাণ্ডা মহাজৰ সভাপতি শ্বামিম আনছাৰী
আজাদৰ এই পদক্ষেপে আন "আশ্ৰাফ" মুছলমানসকলৰ আচৰণ প্ৰতিফলিত কৰিছিল, যিসকলক আন দেশৰ পূৰ্বপুৰুষ বুলি বিশ্বাস কৰা হয় আৰু তেওঁলোকে পাচমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ৰ বিৰুদ্ধে আধিপত্য প্ৰয়োগ আৰু ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাত হেৰফেৰ কৰা বুলি কোৱা হয়। পাচমাণ্ডা মুছলমানসকলে আশ্ৰাফৰ বিৰুদ্ধে অসংখ্য অভিযোগ উত্থাপন কৰে।
'আৱাজ-দ্য ভইচ'ৰ সৈতে হোৱা এক আছুতীয়া সাক্ষাৎকাৰত ছামিম আনছাৰীয়ে প্ৰকাশ কৰে যে সংবিধান সভাৰ সংখ্যালঘু অধিকাৰ সুৰক্ষা উপ-সমিতিত আলোচনাৰ সময়ত মৌলানা আবুল কালাম আজাদ, হুছেইন ভাই লালজী, তাজামুল হুছেইন, বেগম আইজাজ ৰছুল, আৰু মৌলানা সংৰক্ষণৰ যোগ্য অনুসূচিত জাতিৰ তালিকাত দলিত মুছলমানক অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বিৰোধিতা কৰা পাঁচজন মুছলমান সদস্যৰ ভিতৰত হিফজুৰ ৰহমান আছিল। ইয়াৰ বিপৰীতে সমিতিৰ অধ্যক্ষ চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেল আৰু ড০ বি আৰ আম্বেদকাৰে দলিত মুছলমানৰ কাৰ্য্যক সমৰ্থন কৰিছিল, আনহাতে আশ্ৰাফ সম্প্ৰদায়ৰ মুছলমান সদস্যসকলে ইয়াৰ তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল।
পাঁচজন নেতাই যুক্তি আগবঢ়ায় যে আন ধৰ্মীয় সম্প্ৰদায়ৰ দৰে মুছলমানসকলৰ মাজত দলিত নাই। তেওঁলোকে পেটেল আৰু আম্বেদকাৰক দৃঢ়তাৰে কয় যে ইছলামে জাতিগত বৈষম্যক স্বীকৃতি নিদিয়ে, আৰু সেয়েহে, তেওঁলোকক সংৰক্ষণৰ তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই। দীঘলীয়া গৱেষণাৰ অন্তত ছামিম আনছাৰীয়ে এই দাবীসমূহ নিশ্চিত কৰিছে।
এখন সন্মিলনৰ সময়ত এক উৎসাহী সভাত পাচমাণ্ডাৰ এটি প্ৰতিনিধি দল
প্ৰথম অৱস্থাত আম্বেদকাৰে ৩৪১ অনুচ্ছেদৰ অধীনত সংৰক্ষণৰ বাবে যোগ্য অনুসূচিত জাতিৰ তালিকাত দলিত মুছলমানসকলক অন্তৰ্ভুক্ত কৰাত সফল হৈছিল। কিন্তু এই অন্তৰ্ভুক্তি হ্ৰস্বকালীন আছিল। ১৯৫০ চনৰ ১০ আগষ্টত মৌলানা আজাদে নেহৰুৰ নেতৃত্বত কংগ্ৰেছ চৰকাৰক দলিত মুছলমানসকলৰ বাবে সংৰক্ষণ বাতিল কৰিবলৈ আহ্বান জনায়, যাৰ ফলত পাছমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ৰ বাবে কাৰ্যকৰীভাৱে দুৱাৰ বন্ধ হৈ পৰে। পাছলৈ ঘূৰি চালে ১৯৫০ চনৰ ১০ আগষ্টত ৩৪১ নং অনুচ্ছেদ সন্দৰ্ভত ৰাষ্ট্ৰপতিৰ নিৰ্দেশ ১৯৮০ চনৰ শ্বাহ বানো গোচৰৰ ওপৰত কংগ্ৰেছ দলৰ স্থিতিৰ সৈতে মিল আছিল।
পশ্চিম উত্তৰ প্ৰদেশৰ বিজনুৰৰ ৰাজনৈতিক কৰ্মী ছামিম আনছাৰীয়ে সংখ্যালঘু সুৰক্ষা উপ-সমিতিৰ একমাত্ৰ জীৱিত সদস্য বেগম আইজাজ ৰছুলৰ সৈতে হোৱা মুখামুখিৰ কথা কয়। তেওঁৰ মতে, তেওঁ অনুশোচনা প্ৰকাশ কৰিছিল আৰু বিশ্বাস কৰিছিল যে পাছমাণ্ডা মুছলমানক সংৰক্ষণ অস্বীকাৰ কৰাত লোৱা ভূমিকাৰ বাবে আল্লাহে তেওঁক শাস্তি দিছে।
ছামিমে বুজাই দিয়ে যে পাছমাণ্ডাৰ নেতাসকলে আজি ইতিহাস পৰীক্ষা কৰি বুজিব পাৰিছে যে মুছলিম লীগ আৰু পাকিস্তানৰ ধাৰণাক সমৰ্থন কৰা মুছলমানসকলৰ এটা অংশই দেশ বিভাজনৰ তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিও ভাৰতত মুছলমানক প্ৰতিনিধিত্ব কৰি আছে।
মন্ত্ৰী ডেনিছ আনছাৰীৰ ছবিৰ সৈতে অল ইণ্ডিয়া মুছলিম মহাজৰ শেহতীয়া পোষ্টাৰ
তেওঁ ১৯৪৬ চনৰ এটা উদাহৰণ দিছে, য’ত আজিৰ পশ্চিম উত্তৰ প্ৰদেশৰ তহচিল গৈলীৰ ভিলেজ চান্দপুৰাৰ চৌধুৰী মোখা আনছাৰী নামৰ এজন ব্যক্তিয়ে কংগ্ৰেছ দলক সমৰ্থন দিয়াৰ বিপৰীতে বেছিভাগ মুছলমান মাটিৰ মালিকে জিন্নাৰ নেতৃত্বত মুছলিম লীগক সমৰ্থন কৰিছিল। ফলত ধনী ঘৰৰ মালিকসকলে এই পাছমাণ্ডা ভোটাৰসকলক সামাজিকভাৱে বঞ্চিত কৰি পেলালে।
সেই সময়ছোৱাত বাৰ্ষিক কৰ আদায় দিয়া বা কিছুমান শিক্ষাগত অৰ্হতা থকা ধনী মালিক আৰু সামন্তীয় মুখীয়ালসকলেহে ভোটদানৰ যোগ্যতা অৰ্জন কৰিছিল। ইয়াৰ উপৰিও হিন্দু আৰু মুছলমানৰ বাবে পৃথক পৃথক সমষ্টিৰ সৃষ্টি কৰা হৈছিল।
এই ব্যৱস্থাত পাছমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ৰ কোনো ৰাজনৈতিক প্ৰতিনিধিত্ব বা প্ৰভাৱ নাছিল। ছামিম আনছাৰীয়ে বুজাইছে যে তেওঁৰ পচমাণ্ডা মুছলমান হিচাপে কৰ দিব পৰা ধন বা ভোটদানৰ যোগ্য হ’বলৈ প্ৰয়োজনীয় শিক্ষা নাছিল। গাঁও-নগৰৰ উপকণ্ঠ অঞ্চলত বাস কৰি তেওঁ নিজকে প্ৰান্তীয় আৰু ৰাজনৈতিক প্ৰক্ৰিয়াৰ পৰা বৰ্জন অনুভৱ কৰিছিল।
১৯৪৬ চনৰ বিহাৰৰ নিৰ্বাচনৰ সময়ত পাছমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ৰ শিপিনীক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা দল মমিন কনফাৰেন্সে ৪০ খন মুছলমান আসনৰ ভিতৰত ৬ খন আসন লাভ কৰাৰ বিপৰীতে কংগ্ৰেছে এখন আসন লাভ কৰিছিল আৰু মহম্মদ আলী জিন্নাৰ নেতৃত্বত মুছলিম লীগে ৩৩ খন আসন লাভ কৰিছিল। যিহেতু কংগ্ৰেছে বিহাৰত চৰকাৰ গঠন কৰিব পৰা অৱস্থাত আছিল, সেয়েহে তেওঁলোকে আব্দুল কায়ুম আনছাৰীৰ মমিন সন্মিলনৰ সমৰ্থন বিচাৰিছিল।
১৯৭৯ চনত সৰ্বভাৰতীয় পাচমাণ্ডা মুছলিম মহাজৰ প্ৰস্তাৱ
কিন্তু মৌলানা আজাদে যেতিয়া সদাকাত আশ্ৰমত বিহাৰৰ মন্ত্ৰীসভা চূড়ান্ত কৰিবলৈ আহিছিল, তেতিয়া মমিন সন্মিলনৰ পৰা এজন সদস্য বাছনি কৰাৰ পৰিৱৰ্তে তেওঁ নিজৰ এজন আত্মীয় শ্বাহ উমাইৰাক বাছি লৈছিল। বিহাৰৰ কংগ্ৰেছ নেতৃত্বাধীন চৰকাৰত আব্দুল কায়ুম আনছাৰী যাতে জেল মন্ত্ৰী হয় তাৰ বাবে দিল্লীৰ পৰা চৰ্দাৰ পেটেলৰ হস্তক্ষেপৰ প্ৰয়োজন হৈছিল। মহাত্মা গান্ধীৰ অনুৰোধত আনছাৰীৰ দল কংগ্ৰেছত একত্ৰিত হোৱাৰ পিছতো এই ঘটনাই পাছমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ৰ মাজত কংগ্ৰেছৰ প্ৰতি অনাস্থাৰ সৃষ্টি কৰিছিল।
ছামিম আনছাৰীয়ে উল্লেখ কৰিছে যে পাছমাণ্ডা মুছলমানসকলে তেওঁলোকৰ দুৰ্দশাৰ প্ৰতি সজাগতা সৃষ্টি কৰাৰ বাবে আৰু সদায় এজন আশ্ৰফ মুছলমানক বিজেপিৰ মুখ হিচাপে নিযুক্তি দিয়াৰ পৰম্পৰা ভংগ কৰাৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডীৰ ওচৰত কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছে। তেওঁ স্বীকাৰ কৰে যে ১৯৭৯ চনত সৰ্বভাৰতীয় পাছমাণ্ডা সংস্থাই তেওঁলোকৰ অধিকাৰৰ পোষকতা কৰি প্ৰস্তাৱ গৃহীত কৰাৰ সময়ত প্ৰথম অৱস্থাত বিজেপি উপস্থিত নাছিল। কিন্তু বিজেপি শাসনৰ অধীনত থকা উত্তৰ প্ৰদেশৰ মুছলমানসকলে ডেনিছ আনছাৰীক মন্ত্ৰী হিচাপে নিযুক্তি দিয়াৰ লগতে বিভিন্ন প্ৰতিষ্ঠানত গুৰুত্বপূৰ্ণ পদৰ বাবে পাছমাণ্ডা ব্যক্তিক বাছনি কৰাৰ জৰিয়তে পাছমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ক সবলীকৰণৰ ক্ষেত্ৰত অধিক গুৰুত্ব দিয়া দেখা যায়।
শ্বামীমে প্ৰধানমন্ত্ৰী হোৱাৰ আগতে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীৰ সৈতে তেওঁৰ প্ৰথম সাক্ষাতৰ বিষয়ে এটা আকৰ্ষণীয় কাহিনী ভাগ বতৰা কৰিছে। তেওঁলোকে জাফৰ চাৰেশ্বৱালাৰ দ্বাৰা আহমেদাবাদত আয়োজিত এক বৈঠকত সাক্ষাৎ কৰে। তেওঁলোকৰ কথোপকথনৰ সময়ত, প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে পাচমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ৰ বিষয়ে তেওঁৰ জ্ঞানৰ অভাৱ আৰু বিজেপিয়ে পাচমাণ্ডাতকৈ আশ্ৰাফক অধিক স্থান দিয়াৰ কথা স্বীকাৰ কৰে। এই বাৰ্তালাপে পাচমাণ্ডা সংগ্ৰামৰ ওপৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰভাৱ পেলাইছিল, আৰু মোদীয়ে পৰৱৰ্তী সময়ত ২ জুলাই, ২০২২ তাৰিখে হায়দৰাবাদত বিজেপিৰ ৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্যনিৰ্বাহক সভাত বিষয়টো উত্থাপন কৰিছিল। তেওঁ পাচমাণ্ডাৰ ভোট বিচৰা দলবোৰক তেওঁলোকৰ ক্ষমতাৰ ন্যায্য অংশ প্ৰদান নকৰাকৈ তেওঁলোকৰ বৈষম্যৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিছিল।
পাচমাণ্ডা মহাজে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডীক ধন্যবাদ জনাই কৰা পোষ্ট
শ্বামিমে গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে পাচমাণ্ডাৰ নেতাসকল ৰাজনৈতিক দলসমূহৰ সৈতে লেনদেনত অধিক ব্যৱহাৰিক হৈ পৰিছে। তেওঁলোকে নিজৰ ভোটৰ চৰ্ত হিচাপে পাচমাণ্ডা প্ৰাৰ্থীৰ বাবে প্ৰতিনিধিত্ব দাবী কৰে। বিজেপিয়ে মুছলমানসকলক বিভাজন কৰিবলৈ পাচমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ক ব্যৱহাৰ কৰি থকা দাবী খণ্ডন কৰি তেওঁ কয় যে পাচমাণ্ডা মুছলমানসকলে তেওঁলোকৰ উদ্বেগ সমাধান আৰু সশক্তিকৰণৰ সুযোগ প্ৰদান কৰাৰ বাবে বিজেপিৰ প্ৰচেষ্টাক প্ৰশংসা কৰে।
শেষত, শ্বামীমে দাবী কৰে যে পাচমাণ্ডা যুৱক-যুৱতীসকলে এতিয়া ঘৃণা আৰু হিন্দু-মুছলমান আখ্যানৰ ওপৰত আধাৰিত বিভাজনমূলক ৰাজনীতিত জড়িত হ'বলৈ আগ্ৰহী নহয়। তেওঁলোকৰ গুৰুত্ব হৈছে স্পষ্ট অন্তৰ্ভুক্তি আৰু তেওঁলোকৰ ক্ষমতাৰ ন্যায্য অংশ প্ৰাপ্ত কৰাৰ ওপৰত। পাচমাণ্ডা সম্প্ৰদায়ে তেওঁলোকৰ সংগ্ৰামক লৈ চাৰিওফালে বিয়পি থকা পৌৰাণিক কাহিনী আৰু ভুল ধাৰণাবোৰ ভংগ কৰাত প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে, যাৰ ভিতৰত আছে মুছলমানৰ সমস্যাৰ বাবে চৰ্দাৰ পেটেলক খলনায়ক হিচাপে চিহ্নিত কৰা। অৱশ্যে, তেওঁলোকে সজাগতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ আৰু তেওঁলোকৰ সম্প্ৰদায়ৰ ঐতিহাসিক অন্যায়ৰ বাবে ন্যায় বিচাৰিবলৈ চেষ্টা কৰে।
