ড° আহমদ টি কুৰু আৰু হিন্দীলৈ অনুবাদিত তেওঁৰ গ্ৰন্থখন
আৱাজ দ্য ভইচ / নতুন দিল্লী
ৰাজনীতি বিজ্ঞান ক্ষেত্ৰখনৰ প্ৰসিদ্ধ আৰু বিদ্বান ব্যক্তি ড০ আহমদ টি কুৰুৰ বিখ্যাত গ্ৰন্থ ‘Islam, Authoritarianism and Underdevelopment’ দিল্লীৰ প্ৰগতি মৈদানত অনুষ্ঠিত বিশ্ব গ্ৰন্থ মেলাত উন্মোচন কৰা হ’ব। এই উপলক্ষে ড০ কুৰু নিজেই উপস্থিত থাকিব আৰু ইছলাম, ৰাজনীতি আৰু অৰ্থনৈতিক উন্নয়নৰ পাৰস্পৰিক সম্পৰ্কৰ ওপৰত নিজৰ মতামত দাঙ ধৰিব।
খুছৰো ফাউণ্ডেশ্যনৰ আহ্বায়ক ড০ হাফিজুৰ ৰহমানৰ মতে আহমদ টি কুৰুৱে ইছলামে স্বাভাৱিকতে বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ বিকাশত বাধাৰ সৃষ্টি কৰা ধাৰণাটোক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছে। ইয়াৰ বিপৰীতে তেওঁ এই কথা উল্লেখ কৰিছে যে মধ্যযুগীয় সময়ত ইছলামিক সভ্যতাই বৈজ্ঞানিক গৱেষণা আৰু উদ্ভাৱনক প্ৰসাৰিত কৰিছিল।
ড০ কুৰুৱে এই অৱনতিৰ বাবে ইছলামক দোষাৰোপ নকৰে, বৰঞ্চ তেওঁ ইয়াক সৰ্বাত্মক শাসন আৰু ধৰ্মীয় প্ৰতিষ্ঠানৰ মিত্ৰতাৰ ফল বুলি উল্লেখ কৰে। তেওঁ যুক্তি দাঙি ধৰে যে এই শক্তিশালী গাঁথনিসমূহে বৌদ্ধিক আৰু বৈজ্ঞানিক প্ৰগতি বন্ধ কৰি দিছে, যাৰ ফলত মুছলমান সমাজ পিছ পৰি আছে।
ড° কুৰুৱে তেওঁৰ গ্ৰন্থত ইউৰোপীয় ইতিহাস আৰু মুছলমান শাসনৰ বিভিন্ন সময়ৰ তুলনামূলক অধ্যয়ন চলাইছে। তেওঁ ব্যাখ্যা কৰে যে ‘পথ নিৰ্ভৰশীলতাই’ (Path Dependency) দুয়োটা সভ্যতাৰ দিশ কেনেকৈ নিৰ্ধাৰণ কৰে। ইয়াৰ গৱেষণাই স্পষ্ট কৰি দিয়ে যে প্ৰাৰম্ভিক সিদ্ধান্ত, যেনে মুছলমান সমাজৰ দ্বাৰা ছপাশাল প্ৰেছ নাকচ কৰা আদিয়ে শিক্ষা আৰু বৌদ্ধিক বিকাশৰ প্ৰতি মাৰাত্মক বুলি প্ৰমাণিত হৈছিল।
এই সিদ্ধান্তই সাক্ষৰতাৰ হাৰ হ্ৰাস আৰু বৈজ্ঞানিক গৱেষণাৰ অভাৱৰ জন্ম দিয়ে, যাৰ ফলত মুছলমান দেশসমূহে প্ৰযুক্তিগত অগ্ৰগতিৰ পিছত পিছ পৰি ৰ’ল। গ্ৰন্থখনত মুছলমান সমাজৰ অবিকশিত পৰ্যায়ৰ দুটা প্ৰধান নীতিৰ পৰ্যালোচনা কৰা হৈছে। প্ৰথমটো হৈছে এই কথা বিশ্বাস কৰা হয় যে ইছলামেই অনগ্ৰসৰতাৰ বাবে দায়ী। দ্বিতীয়টো হৈছে, ঔপনিৱেশিকতাবাদক ইয়াৰ মূল কাৰণ হিচাপে গণ্য কৰে।
ড° কুৰুৱে এই দুয়োটা পন্থাক নাকচ কৰে। তেওঁ স্বীকাৰ কৰে যে ঔপনিৱেশিক শাসনে মুছলমান দেশসমূহৰ অগ্ৰগতি ৰোধ কৰিছিল, কিন্তু তেওঁ এইটোও যুক্তি দিছে যে ইউৰোপীয় সাম্ৰাজ্যবাদ আৰম্ভ হোৱাৰ আগতেই মুছলমান সমাজৰ অৱনতি ঘটিছিল। তেওঁৰ মতে, সৰ্বাত্মকতাবাদ আৰু ধৰ্মীয় নেতৃত্বৰ মিত্ৰতাই মুছলমান সমাজৰ অগ্ৰগতিত হেঙাৰৰ সৃষ্টি কৰিছিল, আৰু এই প্ৰভাৱ এতিয়াও দেখা পোৱা যায়।
খুছৰো ফাউণ্ডেচনে এই গ্ৰন্থখনৰ হিন্দী অনুবাদ প্ৰকাশ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়, যাতে এই গুৰুত্বপূৰ্ণ গৱেষণাৰ দ্বাৰা ভাৰতীয় পাঠকসকলক পৰিচিত কৰিব পৰা যায়। এই অনুবাদৰ জৰিয়তে শান্তি, সহনশীলতা আৰু আন্তঃধৰ্মীয় আলোচনাৰ প্ৰসাৰৰ বাবে ফাউণ্ডেশ্যনৰ প্ৰতিশ্ৰুতিও শক্তিশালী কৰা হৈছে।
'আৱাজ দ্য ভইচ'ৰ মুখ্য সম্পাদক আতিৰ খানে এই বিষয়টোৰ ওপৰত ড° কুৰুৰ সৈতে বিতংভাৱে আলোচনা কৰিছে। আৱাজ-দ্য ভইচৰ ইউটিউব চেনেলত সাক্ষাৎকাৰটো উপলব্ধ। "ৰাজ্য আৰু উলেমাসকলৰ মিত্ৰতা মুছলমানৰ বৌদ্ধিক বিকাশৰ বাবে প্ৰতিকূল বুলি প্ৰমাণিত হৈছে নেকি"-এই বিষয়ক লৈ সাক্ষাৎকাৰটোত বিতংভাৱে আলোচনা কৰা হৈছে।
আৱাজ দ্য ভইচ হৈছে এক মাল্টিমিডিয়া ডিজিটেল প্লেটফৰ্ম, যিয়ে ভাৰতৰ সমন্বয়মুখী ধাৰণাটোক প্ৰসাৰিত কৰাৰ বাবে নিৰন্তৰ কাম কৰি আছে। এই মঞ্চই বিশেষকৈ ভাৰতীয় মুছলমানৰ সৈতে জড়িত বিষয়সমূহ সামৰি লৈছে আৰু বহুত্ববাদী ভাৰতীয় সংস্কৃতিক আলোকিত কৰি তুলিবলৈ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ। ড° আহমদ টি কুৰুৰ এই কিতাপখনে বৈজ্ঞানিক, ঐতিহাসিক আৰু ৰাজনৈতিক দৃষ্টিকোণৰ পৰা মুছলমান সমাজৰ অগ্ৰগতি আৰু অৱনতিৰ বিশ্লেষণ উপস্থাপন কৰিছে। কেৱল গৱেষক আৰু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ বাবেই নহয়, মুছলিম বিশ্বৰ বৰ্তমানৰ প্ৰত্যাহ্বান আৰু তেওঁলোকৰ সম্ভাৱ্য সমাধান বুজিব বিচৰা সকলোৰে বাবেও এই কিতাপখন গুৰুত্বপূৰ্ণ৷
২ ফেব্ৰুৱাৰীত দিল্লীৰ প্ৰগতি ময়দানত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া উন্মোচনী কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰি পাঠকে এই ঐতিহাসিক কিতাপখন ক্ৰয় কৰিব পাৰে আৰু ড° কুৰুক সাক্ষাৎ কৰিব পাৰে।
