ৰিয়াধ
তেল আৰু প্ৰাকৃতিক গেছৰ বিশাল ভাণ্ডাৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ় লৈ উঠা ছৌদি আৰবে তেল সমৃদ্ধ অৰ্থনীতিক অধিক বৈচিত্ৰ্যময় কৰি তোলাৰ আন এক উৎস বিচাৰি পাইছে। শেহতীয়াকৈ দেশখনে সাগৰৰ ওচৰৰ তৈলক্ষেত্ৰত লিথিয়ামৰ ডাঙৰ ভাণ্ডাৰৰ সন্ধান লাভ কৰিছে। খবৰ অনুসৰি ছৌদি আৰৱৰ চৰকাৰী পেট্ৰলিয়াম আৰু প্ৰাকৃতিক গেছ কোম্পানী ছৌদি আৰামকোৱে (Saudi Aramco) ইয়াৰ এটা তৈল ক্ষেত্ৰৰ পৰা পাইলট প্ৰকল্পৰ অধীনত লিথিয়াম উলিয়াইছে।
ছৌদি আৰবৰ খনি পৰিক্ৰমা বিভাগৰ উপ-মন্ত্ৰী খালিদ বিন ছালেহ আল-মুদৈফাৰে ঘোষণা কৰে যে দেশখনে অতি সোনকালে লিথিয়ামৰ প্ৰত্যক্ষ খনন প্ৰসাৰিত কৰাৰ বাবে বাণিজ্যিক পাইলট কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰিব। খালিদ আল-মুডাইফাৰৰ উদ্ধৃতিৰে ৰয়টাৰে জনোৱা মতে, কিং আব্দুল্লা বিশ্ববিদ্যালয় ফৰ চাইন্স এণ্ড টেকন’লজিৰ পৰা আৰম্ভ কৰা ষ্টাৰ্ট আপ লিথিয়াম ইনফিনিটিয়ে ছৌদি খনন কোম্পানী মাডেন (Ma’aden) আৰু আৰামকোৰ সহযোগত এই নিষ্কাশন প্ৰকল্পৰ নেতৃত্ব দিব।
মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে কয় যে তেওঁলোকে কিং আব্দুল্লা ইউনিভাৰ্চিটি ফৰ চাইন্স এণ্ড টেকন’লজিত বিকশিত কৰা তেওঁলোকৰ নতুন প্ৰযুক্তিৰ জৰিয়তে লিথিয়াম নিষ্কাশন কৰি আছে। “তেওঁলোকে তৈলখাদত এটা কমাৰ্চিয়েল পাইলট নিৰ্মাণ কৰি আছে। গতিকে তৈলক্ষেত্ৰৰ পৰা ওলোৱা ব্ৰাইনে এই বাণিজ্যিক পাইলটটোত নিৰন্তৰভাৱে খাদ্য যোগান ধৰিব।’-আল-মুডাইফাৰে লগতে কয়।
আল-মুডাইফাৰে কয় যে তেলক্ষেত্ৰৰ পৰা ব্ৰাইনৰ পানীৰ পৰা লিথিয়াম আহৰণৰ খৰচ নিমখৰ সমতল ঠাইৰ পৰা নিষ্কাশনৰ পৰম্পৰাগত পদ্ধতিতকৈ অধিক হৈ থকাৰ বিপৰীতে তেওঁ আশা কৰিছে যে যদি লিথিয়ামৰ দাম বৃদ্ধি পায় তেন্তে প্ৰকল্পটো অতি সোনকালে বাণিজ্যিকভাৱে সম্ভৱপৰ হ’ব। ৰয়টাৰৰ বাতৰি অনুসৰি, এক্সন মবিল আৰু অক্সিডেণ্টেল পেট্ৰলিয়াম (OXY.N)কে ধৰি অন্যান্য তেল কোম্পানীসমূহেও উদীয়মান প্ৰযুক্তিৰ সুবিধা লৈ ব্ৰাইনৰ পৰা লিথিয়াম ফিল্টাৰ কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে, কিয়নো বিশ্বই জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আঁতৰি যাব বিচাৰিছে।
ছৌদি আৰৱত লিথিয়াম নিষ্কাশনৰ সন্দৰ্ভত সোধা প্ৰশ্নৰ উত্তৰত আৰামকোৱে কয় যে কোম্পানীটোৰ বাবে লিথিয়াম আগ্ৰহৰ ক্ষেত্ৰ আৰু তেওঁলোকে নিজৰ পথাৰত ধাতুৰ উপস্থিতি আৰু ইয়াৰ নিষ্কাশনৰ মূল্যায়ন কৰি আছে বুলি প্ৰতিবেদনত উল্লেখ কৰা হৈছে। দশক দশক ধৰি তেলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল ছৌদি আৰবে ৰাজহৰ বিকল্প উৎস বিচাৰি নিজকে ইলেকট্ৰনিক বাহনৰ কেন্দ্ৰলৈ ৰূপান্তৰিত কৰাৰ চেষ্টাত কোটি কোটি টকা ব্যয় কৰিছে।
সমগ্ৰ বিশ্বতে জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ মজুত কমি অহাৰ লগে লগে লিথিয়ামে আগন্তুক দিনত তেল আৰু অন্যান্য পৰম্পৰাগত জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ঠাইত সমগ্ৰ বিশ্বত শক্তিৰ এক নম্বৰ উৎস হিচাপে কাম কৰিব। বিৰলতাৰ বাবে ইয়াক ‘বগা সোণ’ বুলিও কোৱা হয়। বৰ্তমান লিথিয়াম-আয়ন (Li-ion) বেটাৰী ব্যৱহাৰ কৰি ইলেক্ট্ৰিক গাড়ী, লেপটপ, আৰু স্মাৰ্টফোনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি জৰুৰীকালীন লাইট, খেলনা আৰু দৈনন্দিন জীৱনত ব্যৱহৃত প্ৰায় প্ৰতিটো গেজেটক শক্তি প্ৰদান কৰা হয়। লি-আয়ন বেটাৰী জনপ্ৰিয় কাৰণ ইয়াৰ ওজন লঘু, শক্তিৰ ঘনত্ব বেছি আৰু পুনৰ চাৰ্জ কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত ই ইলেক্ট্ৰনিকছৰ বিস্তৃত পৰিসৰৰ বাবে এক সস্তা শক্তি সমাধান (energy solution) হিচাপে চিহ্নিত হৈছে।
