অটল বিহাৰী বাজপেয়ী, ৰাজীৱ গান্ধী, এ পি জে আব্দুল কালামৰ নিৰাপদ উৰণৰ সাক্ষী এম আই-৮ হেলিকপ্টাৰ
মালিক আছঘৰ হাচমী / নাগপুৰ
ভাৰতীয় সেনাবাহিনীত এনে বহু বীৰ দেখা গৈছে, যাৰ সাহস আৰু বীৰত্বৰ কাহিনী আজিও অতি আগ্ৰহেৰে স্মৰণ কৰা হয়। ঠিক সেইদৰে ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ ‘Mi 8 Multi Role Medium Lift Helicopter’ 2-3041-কো শ্ৰদ্ধা আৰু গৌৰৱেৰে স্মৰণ কৰা হয়। এই হেলিকপ্টাৰখনৰ নামত কেৱল বহু অভিলেখ থকাই নহয়, ই ৰাষ্ট্ৰপতি হৈ থকা সময়ত এ পি জে আব্দুল কালাম, প্ৰতিভা দেৱী সিংহ পাটিল, প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈ থকা সময়ত ৰাজীৱ গান্ধী, অটল বিহাৰী বাজপেয়ী, মনমোহন সিং, প্ৰণৱ মুখাৰ্জী আদিৰ দৰে দেশৰ বিখ্যাত ৰাজনৈতিক ব্যক্তিসকলক গুৰুত্বপূৰ্ণ অনুষ্ঠানলৈ সুকলমে লৈ যোৱাৰো গৌৰৱ বহন কৰে।
মহাৰাষ্ট্ৰৰ বিদৰ্ভ অঞ্চলৰ মূল চহৰ আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় স্বয়ংসেৱক সংঘৰ মুখ্য কাৰ্যালয় হিচাপে বিখ্যাত নাগপুৰত বায়ুসেনাৰ মূল মুখ্য কাৰ্যালয় অৱস্থিত। ইয়াৰ পৰা প্ৰায় দুই কিলোমিটাৰ আগত ‘ফুটেলা তালাব’ নামৰ এটা হ্ৰদ আছে। এই অঞ্চলটো মহানগৰীৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ প্ৰিয় মনোৰঞ্জন কেন্দ্ৰ। ফুটেলা তালাবৰ ঠিক চুকতে আপুনি এটা ডাঙৰ পেডেষ্টেলৰ সমৰ্থনত থিয় হৈ থকা Mi 8 Multi Role Medium Lift হেলিকপ্টাৰখন দেখিবলৈ পাব।
যুৱক-যুৱতীসকলে প্ৰায়ে ইয়াত থিয় হৈ চেলফি ক্লিক কৰে। হেলিকপ্টাৰখনৰ লগতে এখন ডাঙৰ বৰ্ড লগোৱা হৈছে, য’ত ইয়াৰ বিষয়ে সম্পূৰ্ণ বিৱৰণ দিয়া হৈছে। এই হেলিকপ্টাৰখনে প্ৰায় ২৯ বছৰ পূৰ্বে বায়ুসেনাৰ পৰা অৱসৰ লৈছিল। ভাৰতীয় বায়ুসেনাত অন্তৰ্ভুক্ত ঐতিহাসিক আৰু বিশেষ বিমানসমূহৰ মাজত সোণালী আখৰেৰে নাম লিখা আছে ‘Mi-8 Multi Role Medium Lift Helicopter’খনৰ। এই হেলিকপ্টাৰখন কেৱল ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ সেৱাতেই নাছিল বৰঞ্চ দেশৰ শীৰ্ষ বিষয়াসকলৰ যাত্ৰাৰ অবিচ্ছেদ্য অংগ আছিল।
নাগপুৰৰ ফুটেলা তালাবৰ ওচৰত প্ৰদৰ্শিত ইতিহাসসমৃদ্ধ হেলিকপ্টাৰখন
নাগপুৰৰ ফুটেলা তালাবৰ সমীপত প্ৰদৰ্শিত এই হেলিকপ্টাৰখন আজিও মহানগৰবাসী আৰু পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু, যিয়ে ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ চহকী ঐতিহ্যক দেখুৱাইছে। ইয়াৰ ডিজাইনাৰ মিখাইল লটিয়েভ মিলৰ নামেৰে এই Mi-8 হেলিকপ্টাৰখনৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল। ইয়াক মস্কো হেলিকপ্টাৰ প্লাণ্টত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল।
ইয়াত দুটা টাৰ্বো প্ৰপ ইঞ্জিন আছে, প্ৰত্যেকৰে শক্তি ১৪৫০ ষ্টেটিক হৰ্চপাৱাৰ। বহু ভূমিকা লোৱা হেলিকপ্টাৰখন সৈন্য আৰু সঁজুলি পৰিবহণৰ বাবে, এয়াৰ এম্বুলেন্স হিচাপে, আৰু আক্ৰমণাত্মক অভিযানত ৰকেট আৰু বোমাৰে সজ্জিত হেলিকপ্টাৰ গানশ্বিপ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। ১৯৮৮ চনৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত নিৰ্মিত Mi-8 হেলিকপ্টাৰৰ এটা সংস্কৰণ বিশেষভাৱে ভিভিআইপি পৰিবহণৰ বাবে ডিজাইন কৰা হৈছিল। ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ এয়াৰ হেডকোৱাৰ্টাৰ কমিউনিকেচন স্কোয়াড্ৰনত ইয়াক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল।
২৯ বছৰীয়া সেৱাৰ সময়ছোৱাত হেলিকপ্টাৰখনে ৰাষ্ট্ৰপতি এ পি জে আব্দুল কালাম, প্ৰতিভা পাটিল, প্ৰণৱ মুখাৰ্জী, প্ৰধানমন্ত্ৰী ৰাজীৱ গান্ধী, অটল বিহাৰী বাজপেয়ী, মনমোহন সিঙৰ দৰে শক্তিশালী ব্যক্তিসকলৰ চৰকাৰী ভ্ৰমণৰ সময়ত নিৰাপত্তা নিশ্চিত কৰিছে। ই সেৱাৰ সময়ছোৱাত ৬২৪০ ঘন্টা উৰণ সম্পূৰ্ণ কৰিছে।
হেলিকপ্টাৰখনৰ প্ৰদৰ্শনী স্থানত থকা ফলকখন
২০১৭ চনৰ ২৯ ফেব্ৰুৱাৰীত সেৱাৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণ কৰা হেলিকপ্টাৰখনক পৰৱৰ্তী সময়ত নাগপুৰৰ ফুটেলা তালাবৰ ওচৰত প্ৰদৰ্শন কৰা হয়। এই হেলিকপ্টাৰখন এতিয়া প্ৰেৰণা আৰু গৌৰৱৰ প্ৰতীক হৈ পৰিছে। নাগপুৰৰ ফুটেলা তালাবৰ সমীপত অৱস্থিত এই হেলিকপ্টাৰখন চাবলৈ আৰু ইয়াৰ সৈতে ফটো তুলিবলৈ বৃহৎ সংখ্যক লোক আহে।
ইয়াত এখন ডাঙৰ বৰ্ডো স্থাপন কৰা হৈছে, য’ত এই হেলিকপ্টাৰখনৰ চহকী সেৱা আৰু কাৰিকৰী নিখুততাৰ বিষয়ে কোৱা হৈছে। নাগপুৰৰ বাসিন্দা শ্বেহলা প্ৰবীনে কয়, “এয়া আমাৰ দেশৰ বায়ুসেনাৰ গৌৰৱ, আৰু ইয়াক দেখি গৌৰৱ অনুভৱ হয়।”
উল্লেখ্য যে, নাগপুৰত ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ এটা ডাঙৰ মুখ্য কাৰ্যালয় আছে। ইয়াক মেইণ্টেনেন্স কমাণ্ড বুলি জনা যায়। মেইণ্টেনেন্স কমাণ্ডৰ মূলমন্ত্ৰ হৈছে, "সৰ্বদা গগনেশ্ৰেত" যিয়ে ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ মূলমন্ত্ৰ "নভ স্পৰ্শম দীপ্তম"ৰ পৰিপূৰক। ১৯৫৫ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত কানপুৰত মেইণ্টেনেন্স কমাণ্ড স্থাপন কৰা হয়। কিন্তু ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ ভৱিষ্যৎ প্রয়োজনীয়তাক মনত ৰাখি ইয়াক নাগপুৰলৈ সম্প্ৰসাৰণ কৰা হয়।
এম আই-৮ হেলিকপ্টাৰখন প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ সময়ত একাংশ লোক
ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ বিমান, ক্ষেপণাস্ত্ৰ, ৰাডাৰ আৰু অন্যান্য কাৰিকৰী সঁজুলিৰ ৰক্ষণাবেক্ষণ আৰু অভাৰহ’লৰ দায়িত্ব মেইণ্টেনেন্স কমাণ্ডৰে গ্ৰহণ কৰে। মেইণ্টেনেন্স কমাণ্ডৰ প্ৰতীক হৈছে ফিনিক্স চৰাই, যি জুইৰ পৰা পুনৰ জন্ম লয় আৰু নতুন শক্তি আৰু উদ্যমেৰে উভতি আহে। এই প্ৰতীকটোৱে ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ বিমান আৰু সঁজুলিৰ ৰক্ষণাবেক্ষণ আৰু অভাৰহ’ল প্ৰক্ৰিয়াক প্ৰতিফলিত কৰে, য’ত পুৰণি সঁজুলিবোৰক নতুন সামৰ্থ্য আৰু জীৱন দিয়া হয়।
নাগপুৰত থকা এম আই-৮ হেলিকপ্টাৰ আৰু বায়ুসেনাৰ মেইণ্টেনেন্স কমাণ্ডে ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ চহকী ঐতিহ্য আৰু ইয়াৰ উৎকৃষ্টতাক প্ৰতিফলিত কৰে। Mi-8 হেলিকপ্টাৰ কেৱল এটা মেচিন নহয়, ই ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ গৌৰৱময় সেৱা, নিখুঁততা আৰু দায়িত্বৰ প্ৰতীক। নাগপুৰলৈ অহা দৰ্শনাৰ্থীৰ বাবে ই এক প্ৰেৰণাদায়ক স্থান, যিয়ে ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ ঐতিহাসিক আৰু কাৰিকৰী উৎকৰ্ষতাৰ আভাস দিয়ে।
