দ্য হেগ
ইজৰাইলৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু প্ৰাক্তন প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰীৰ লগতে হামাছৰ সামৰিক সেনাধ্যক্ষক গ্ৰেপ্তাৰী পৰোৱানা জাৰি কৰিছে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অপৰাধ আদালতে (ICC)।
এক বিবৃতিত কোৱা হৈছে যে প্ৰি-ট্ৰাইল চেম্বাৰে আদালতৰ অধিকাৰক্ষেত্ৰৰ প্ৰতি ইজৰাইলৰ প্ৰত্যাহ্বান নাকচ কৰি বেঞ্জামিন নেতানিয়াহু আৰু ইয়’ভ গেলেণ্টৰ বিৰুদ্ধে গ্ৰেপ্তাৰী পৰোৱানা জাৰি কৰিছিল।
যদিও ইজৰাইলে জুলাই মাহত গাজাত বিমান আক্ৰমণত তেওঁৰ মৃত্যু হোৱা বুলি জনাইছে, হামাছৰ মহম্মদ ডেইফৰ বিৰুদ্ধেও গ্ৰেপ্তাৰী পৰোৱানা জাৰি কৰা হৈছে।
ন্যায়াধীশসকলে কয় যে ইজৰাইল আৰু হামাছৰ মাজত হোৱা যুদ্ধত যুদ্ধাপৰাধ আৰু মানৱতাৰ বিৰুদ্ধে অপৰাধৰ অভিযোগৰ বাবে তিনিওজনে “অপৰাধমূলক দায়িত্ব” বহন কৰা “যুক্তিসংগত ভিত্তি” আছে। ইজৰাইল আৰু হামাছ দুয়োটা পক্ষই এই অভিযোগ অস্বীকাৰ কৰিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী নেতানিয়াহুৱে ICCৰ সিদ্ধান্তক “ইহুদী বিৰোধী” বুলি গৰিহণা দিয়াৰ বিপৰীতে হামাছে কয় যে নেতানিয়াহু আৰু গেলেণ্টৰ বিৰুদ্ধে গ্ৰেপ্তাৰী পৰোৱানাই এক “গুৰুত্বপূৰ্ণ ঐতিহাসিক নজিৰ” গঢ়ি তুলিছে।
এই গ্ৰেপ্তাৰী পৰোৱানামূহৰ প্ৰভাৱ আংশিকভাৱে নিৰ্ভৰ কৰিব ICCৰ ১২৪খন সদস্য ৰাষ্ট্ৰই -- যিবোৰত ইজৰাইল বা ইয়াৰ মূল মিত্ৰ আমেৰিকাক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হোৱা নাই -- এই গ্ৰেপ্তাৰী পৰোৱানা বলবৎ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লব নে নলয়।
হোয়াইট হাউছে কয় যে আমেৰিকাই ICCৰ সিদ্ধান্ত নাকচ কৰে।
অৱশ্যে ইউৰোপৰ কেইবাখনো দেশে আদালতৰ সিদ্ধান্তক সন্মান জনোৱা বুলি উল্লেখ কৰিছে৷
ICCৰ প্ৰতিষ্ঠাপক সন্ধি ৰোম বিধিৰ অংশীদাৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ ভূখণ্ডত গণহত্যা, মানৱতাৰ বিৰুদ্ধে অপৰাধ আৰু যুদ্ধাপৰাধৰ অভিযোগত অভিযুক্তসকলৰ বিৰুদ্ধে গোচৰ চলোৱাৰ কৰ্তৃত্ব আছে।
ইজৰাইলে ICCৰ অধিকাৰক্ষেত্ৰ নাকচ কৰিছে যদিও ২০২১ চনত আদালতে ৰায় দিছিল যে দখল কৰা পশ্চিম পাৰ, পূব জেৰুজালেম আৰু গাজাৰ ওপৰত তেওঁলোকৰ অধিকাৰ আছে কাৰণ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সচিব প্ৰধানে পেলেষ্টাইনীসকলক সদস্য বুলি মানি লৈছিল।
মে’ মাহত ICCৰ অভিযুক্ত কৰিম খানে নেতানিয়াহু, গেলেণ্ট, ডেইফ আৰু তাৰ পিছত হত্যা কৰা হামাছৰ আন দুজন নেতা ইছমাইল হানিয়েহ আৰু ইয়াহিয়া সিনৱাৰৰ বিৰুদ্ধে গ্ৰেপ্তাৰী পৰোৱানা বিচাৰিছিল।
যদিও ইজৰাইলে ডেইফৰ মৃত্যু হোৱা বুলি বিশ্বাস কৰে, তথাপিও চেম্বাৰে কয় যে ICCৰ বিচাৰ বিভাগে তেওঁক অৱগত কৰিছে যে তেওঁক হত্যা কৰা হৈছে নে জীয়াই আছে সেইটো নিৰ্ণয় কৰিব পৰা অৱস্থাত নাই।
তেওঁলোকৰ বিৰুদ্ধে অভিযুক্তৰ গোচৰৰ মূলতে হৈছে ২০২৩ চনৰ ৭ অক্টোবৰত হামাছৰ বন্দুকধাৰীয়ে দক্ষিণ ইজৰাইলত আক্ৰমণ চলাই প্ৰায় ১২০০ জন লোকক হত্যা কৰাৰ লগতে ২৫১ জন লোকক পণবন্দী কৰি গাজালৈ ঘূৰাই অনাৰ পৰিঘটনাৰ পৰা।
ইজৰাইলে এই আক্ৰমণৰ প্ৰতি প্ৰতিক্ৰিয়া জনাই হামাছক নিৰ্মূল কৰাৰ বাবে সামৰিক অভিযান আৰম্ভ কৰে, এই সময়ছোৱাত গাজাত কমেও ৪৪ হাজাৰ লোকৰ মৃত্যু হৈছে বুলি ভূখণ্ডটোৰ হামাছ পৰিচালিত স্বাস্থ্য মন্ত্ৰালয়ে প্ৰকাশ কৰিছে।
ডেইফৰ বিৰুদ্ধে চেম্বাৰে তেওঁ "মানৱতাৰ বিৰুদ্ধে হত্যা, নিঃশেষকৰণ, নিৰ্যাতন, আৰু ধৰ্ষণ আৰু অন্যান্য ধৰণৰ যৌন হিংসা, লগতে নিষ্ঠুৰ ব্যৱহাৰ, নিৰ্যাতন, অত্যাচাৰ, পণবন্দী কৰা; ব্যক্তিগত মৰ্যাদাৰ ক্ষতি কৰা যুদ্ধাপৰাধৰ বাবে দায়ী" বুলি বিশ্বাস কৰাৰ যুক্তিসংগত ভিত্তি বিচাৰি পাইছিল।
ইয়াৰ উপৰিও ইয়াত কোৱা হৈছে যে মানৱতাৰ বিৰুদ্ধে হোৱা অপৰাধসমূহ “হামাছ আৰু অন্যান্য সশস্ত্ৰ সংগঠনে ইজৰাইলৰ অসামৰিক জনসাধাৰণৰ বিৰুদ্ধে চলোৱা ব্যাপক আৰু পদ্ধতিগত আক্ৰমণৰ অংশ” বুলি বিশ্বাস কৰাৰ যুক্তিসংগত ভিত্তি আছে।
নেতানিয়াহু আৰু চলিত মাহৰ আৰম্ভণিতে প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰীৰ পদৰ পৰা অপসাৰণ কৰা গেলেণ্টৰ বিৰুদ্ধে চেম্বাৰে এইটো বিশ্বাস কৰাৰ যুক্তিসংগত ভিত্তি বিচাৰি উলিয়াইছে যে তেওঁলোকে “প্ৰত্যেকেই আনৰ সৈতে যৌথভাৱে এই কাৰ্য্য সংঘটিত কৰাৰ বাবে সহ-দোষী হিচাপে তলত উল্লেখ কৰা অপৰাধসমূহৰ বাবে অপৰাধমূলক দায়িত্ব বহন কৰে: অনাহাৰৰ যুদ্ধাপৰাধ যুদ্ধৰ পদ্ধতি হিচাপে আৰু মানৱতাৰ বিৰুদ্ধে হত্যা, নিৰ্যাতন আৰু অন্যান্য অমানৱীয় কাৰ্য্য।"
ইয়াৰ উপৰিও "অসামৰিক জনসাধাৰণৰ বিৰুদ্ধে ইচ্ছাকৃতভাৱে আক্ৰমণৰ নিৰ্দেশ দিয়াৰ যুদ্ধাপৰাধৰ বাবে প্ৰত্যেকেই অসামৰিক উৰ্ধতন বিষয়া হিচাপে অপৰাধমূলক দায়িত্ব বহন কৰে" বুলি বিশ্বাস কৰাৰ যুক্তিসংগত ভিত্তি বিচাৰি পাইছে।
