নতুন দিল্লী
বাংলাদেশত মহম্মদ ইউনুছ নেতৃত্বাধীন অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ কেইবাজনো নেতাই সোমবাৰে বিজয় দিৱাস সন্দৰ্ভত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ বাৰ্তাত তীব্ৰ প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰি কয় যে ১৯৭১ চনৰ বিজয় বাংলাদেশৰ, আৰু ভাৰত কেৱল সংগ্ৰামৰ মিত্ৰহে আছিল।
নেতাসকলৰ ভিতৰত আছে ইউনুছৰ আইন উপদেষ্টা আছিফ নজৰুল, সুপৰিচিত ভাৰত সমালোচক তথা ছাত্ৰ নেতা হাছনাত আব্দুল্লা আৰু খালেদা জিয়াৰ বাংলাদেশ নেচোনালিষ্ট পাৰ্টিৰ সদস্য। ছাত্ৰ নেতাসকলৰ এজনে এই বাৰ্তাটো “বাংলাদেশৰ স্বাধীনতা আৰু ভূখণ্ডৰ অখণ্ডতাৰ প্ৰতি প্ৰত্যক্ষ ভাবুকি” হিচাপে দাঙি ধৰে।
১৬ ডিচেম্বৰত পালন কৰা বিজয় দিৱাসে ১৯৭১ চনৰ যুদ্ধত পাকিস্তানৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ নিৰ্ণায়ক বিজয়ৰ স্মৃতিত। এই পৰাজয়ৰ ফলত পূব পাকিস্তানে ইছলামবাদৰ নিয়ন্ত্ৰণৰ পৰা মুক্তহৈ বাংলাদেশৰ জন্ম হয়।
১৯৭১ চনৰ ১৬ ডিচেম্বৰতেই পাকিস্তানী বাহিনীৰ অধিনায়ক লেফটেনেণ্ট জেনেৰেল এ এ খান নিয়াজীয়ে ভাৰতীয় সেনাধ্যক্ষ জগজিৎ সিং অৰোৰাৰ সন্মুখত আত্মসমৰ্পণ কৰি ‘আত্মসমৰ্পণ চুক্তি’ত স্বাক্ষৰ কৰে। ৯৩ হাজাৰ পাকিস্তানী বাহিনীৰ সৈতে আত্মসমৰ্পণৰ ফলত পশ্চিম পাকিস্তানৰ নিষ্ঠুৰ শাসনৰ বিৰুদ্ধে বছৰ বছৰ ধৰি চলি অহা পূব পাকিস্তানৰ আন্দোলনৰ অন্ত পৰে।
বাংলাদেশৰ নেতৃত্বৰ পৰা এই স্থিতিৰ পৰিৱৰ্তন ঘটিছে শ্বেখ হাছিনাৰ শাসনৰ পতনৰ পিছত। কোটা বিৰোধী প্ৰতিবাদে তেওঁক অপসাৰণৰ বাবে ব্যাপক ৰাজহুৱা আন্দোলনলৈ ৰূপান্তৰিত হোৱাৰ পিছত হাছিনাই ভাৰতত আশ্ৰয় ল’বলৈ বাধ্য হোৱাৰ সময়তে সামৰিক সমৰ্থিত কেয়াৰটেকাৰ চৰকাৰে দায়িত্ব লয়।
"আজি বিজয় দিৱসৰ দিনা ১৯৭১ চনত ভাৰতক কৰ্তব্যপৰায়ণতাৰে সেৱা আগবঢ়োৱা, নিৰ্ণায়ক বিজয় নিশ্চিত কৰা সকলো বীৰলৈ আন্তৰিক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাইছো। তেওঁলোকৰ বীৰত্ব আৰু নিষ্ঠা জাতিটোৰ বাবে অপৰিসীম গৌৰৱৰ উৎস হৈয়েই আছে। তেওঁলোকৰ ত্যাগ আৰু অদম্য মনোভাৱ চিৰদিন থাকিব। মানুহৰ হৃদয়ত খোদিত আৰু আমাৰ জাতিৰ ইতিহাসত ভাৰতে তেওঁলোকৰ সাহসক প্ৰণাম জনাইছে আৰু মনত পেলাইছে তেওঁলোকৰ অদম্য মনোভাৱ।" - সোমবাৰে সামাজিক মাধ্যমত এইদৰে পোষ্ট কৰে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে।
পোষ্টটোত বাংলাদেশ বা পাকিস্তানৰ কোনো উল্লেখ নাছিল।
মহম্মদ ইউছুফৰ আইন উপদেষ্টা আছিফ নজৰুলে এই বাৰ্তাক “তীব্ৰ নিন্দা” কৰি ভাৰতক বিজয়ৰ কেবল মিত্ৰ বুলি অভিহিত কৰে।
আছিফ নজৰুলে ফেচবুকত লিখিছে, "মই তীব্ৰ প্ৰতিবাদ কৰিছো। ১৯৭১ চনৰ ১৬ ডিচেম্বৰ বাংলাদেশৰ জয়ৰ দিন আছিল। এই বিজয়ত ভাৰত মিত্ৰ আছিল, ইয়াতকৈ বেছি একো নাছিল।"
বিজয় দিৱাস সন্দৰ্ভত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীৰ এই বাৰ্তাইও বৰ্খাস্ত বাংলাদেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্বেখ হাছিনাৰ শাসনৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদ সাব্যস্ত কৰি অহা বৈষম্য বিৰোধী ছাত্ৰ আন্দোলনৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ সমন্বয়ক হাছনত আব্দুল্লাৰ কঠোৰ প্ৰতিক্ৰিয়া আকৰ্ষণ কৰে।
ইয়াৰ পূৰ্বে ইস্কনক নিষিদ্ধ কৰাৰ আহ্বান জনোৱা আৰু কাৰাগাৰত থকা হিন্দু সন্ন্যাসী চিন্ময় কৃষ্ণ দাস প্ৰভুক ফাঁচী দিয়াৰ আহ্বান জনোৱা হাছনত আব্দুল্লাই বিজয় দিৱসৰ দিনা প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীৰ অভিনন্দন পোষ্টকো সমালোচনা কৰে।
আব্দুল্লাই ফেচবুকত লিখিছে, "এয়া বাংলাদেশৰ মুক্তিযুদ্ধ। পাকিস্তানৰ পৰা বাংলাদেশৰ স্বাধীনতাৰ বাবে যুদ্ধ কৰা হৈছিল। কিন্তু মোদীয়ে দাবী কৰিছে যে এয়া কেৱল ভাৰতৰ যুদ্ধ আৰু কৃতিত্ব আছিল। তেনে কৰি তেওঁলোকে বাংলাদেশৰ অস্তিত্বক সম্পূৰ্ণৰূপে আওকাণ কৰিছে।"
তেওঁ লগতে কয় যে, "যেতিয়া ভাৰতে এই স্বাধীনতাক নিজৰ জয় বুলি দাবী কৰে, তেতিয়া মই ইয়াক বাংলাদেশৰ স্বাধীনতা, সাৰ্বভৌমত্ব, ভূখণ্ডৰ অখণ্ডতাৰ প্ৰতি প্ৰত্যক্ষ ভাবুকি হিচাপে দেখিছোঁ।"
হাছনাত আব্দুল্লাই ইয়াতেই ক্ষান্ত নাথাকিল, আৰু ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে অবিৰত যুঁজৰ প্ৰয়োজনীয়তা ঘোষণা কৰিলে।
আব্দুল্লাই লগতে কয় যে, "ভাৰতৰ পৰা অহা এই ভাবুকিৰ বিৰুদ্ধে আমি সংগ্ৰাম অব্যাহত ৰখাটো অনিবাৰ্য। আমাৰ যুঁজখন আগবাঢ়িব লাগে।"
যোৱা সপ্তাহত জয়পুৰী বিচনা চাদৰ জ্বলাই ভাৰতীয় সামগ্ৰী বৰ্জনৰ আহ্বান জনোৱা বাংলাদেশ নেচোনালিষ্ট পাৰ্টিৰ এজন নেতাইও আছিফ নজৰুল আৰু হাছনত আব্দুল্লাৰ সৈতে নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ পোষ্টক গৰিহণা দিয়ে আৰু প্ৰতিবাদ সাব্যস্ত কৰে।
বিএনপিৰ বৈদেশিক সম্পৰ্ক সমিতিৰ সদস্য ইছৰাক হোছেইনে মোদীৰ এই পোষ্টক বিভ্ৰান্তিকৰ বুলি অভিহিত কৰে।
"১৬ ডিচেম্বৰ বাংলাদেশৰ বিজয় দিৱসত নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ বিভ্ৰান্তিকৰ বক্তব্যক মই তীব্ৰ গৰিহণা দিছো আৰু প্ৰতিবাদ কৰিছো। মোদীৰ কথাই আমাৰ মুক্তিযুদ্ধ, আমাৰ সাৰ্বভৌমত্ব, আমাৰ শ্বহীদ আৰু আমাৰ মৰ্যাদাক স্পষ্টভাৱে ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰে। এনে পদক্ষেপে বাংলাদেশ আৰু ভাৰতৰ দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কৰ বাবে সহায়ক নহ'ব," বিএনপি নেতা হোছেইনে এক্সত লিখিছে।"
ভাৰতে সোমবাৰে ১৯৭১ চনৰ বিজয়ৰ স্মৃতিত বিজয় দিৱস উদযাপন কৰে। যেতিয়া পশ্চিম পাকিস্তানৰ নৃশংস শাসনৰ বিৰুদ্ধে পূব পাকিস্তান (বৰ্তমান বাংলাদেশ)ত আন্দোলন হৈছিল আৰু পশ্চিম পাকিস্তানে সৰ্বোচ্চ আক্ৰমণ চলাইছিল, ভাৰতীয় সেনা, বায়ুসেনা আৰু নৌসেনাই অস্ত্ৰ লৈ উঠিছিল।
তেতিয়াৰ ভাৰতীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীয়ে পূব পাকিস্তানৰ পৰা ১ কোটিৰো অধিক শৰণাৰ্থীৰ সন্মুখীন হৈ পূব পাকিস্তান (বৰ্তমানৰ বাংলাদেশ)ক ইছলামবাদৰ শাসনৰ পৰা মুক্ত কৰাৰ লক্ষ্যৰে পাকিস্তানৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ ঘোষণা কৰিছিল।
