তেহৰাণ
ইৰাণৰ সৰ্বোচ্চ নেতা আয়াতুল্লাহ আলী খামেনীয়ে শুকুৰবাৰে এক কঠোৰ সকীয়াই দি কয় যে, যদিহে আমেৰিকাই ইৰাণৰ বিৰুদ্ধে ভাবুকি দিয়ে বা তেনে কোনো কাৰ্যসূচী গ্ৰহণ কৰে তেন্তে তেহৰানে কোনো সংকোচ নকৰাকৈয়ে ইয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰিব। ইয়াৰ উপৰিও তেওঁ কয় যে, আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে ইৰাণৰ সৈতে পাৰমাণৱিক আলোচনা কৰাৰ পিছত আমেৰিকাৰ সৈতে হোৱা যিকোনো আলোচনা স্মাৰ্ট, জ্ঞানী বা সন্মানজনক নহয়।
তেওঁলোকে আমাৰ বিষয়ে বক্তব্য দিয়ে, মতামত প্ৰকাশ কৰে আৰু ভাবুকি দিয়ে। যদি তেওঁলোকে আমাক ভাবুকি দিয়ে আমিও তেওঁলোকক ভাবুকি দিম। যদি তেওঁলোকে এই ভাবুকিটো পালন কৰে তেন্তে আমিও আমাৰ ভাবুকিটো পালন কৰিম। যদি তেওঁলোকে আমাৰ জাতিৰ নিৰাপত্তাৰ ওপৰত আক্ৰমণ কৰে। তেন্তে আমিও তেওঁলোকৰ নিৰাপত্তাক কোনো সংকোচ নকৰাকৈ আক্ৰমণ কৰিম। ইৰাণৰ ১৯৭৯ চনৰ বিপ্লৱৰ বৰ্ষপূৰ্তি উপলক্ষে আৰু ইৰাণৰ চৰকাৰী সংবাদ মাধ্যমে কঢ়িয়াই অনা সেনা সেনাধ্যক্ষসকলৰ সৈতে হোৱা বৈঠকৰ সময়ত এই মন্তব্য কৰিছে খামেনীয়ে।
খামেনীয়ে ট্ৰাম্পৰ পূৰ্বৰ প্ৰশাসনকো সমালোচনা কৰি কয় যে, তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ প্ৰতিশ্ৰুতি পালন কৰা নাছিল যদিও ২০১৮ চনত প্ৰথম ট্ৰাম্প প্ৰশাসনৰ সময়ত ৱাশ্বিংটনৰ সৈতে প্ৰত্যক্ষ আলোচনাৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞা নবীকৰণ কৰাৰ পৰা বিৰত আছিল।
আমেৰিকাৰ সৈতে আলোচনা কৰাটো স্মাৰ্ট, জ্ঞানী বা সন্মানীয় নহয়। ই আমাৰ কোনো সমস্যাৰ সমাধান নকৰে। কাৰণ? অভিজ্ঞতা! খামেনীয়ে কয়। তেওঁ লগতে কয় যে আমেৰিকাই পূৰ্বে ২০১৫ চনৰ পাৰমাণৱিক চুক্তিখন ধ্বংস, উলংঘা কৰিছিল আৰু এতিয়া ক্ষমতাত থকা একেজন ব্যক্তিয়ে সন্ধিখন ফালি পেলাইছে।
২০২১ চনত সমাপ্ত হোৱা ট্ৰাম্পৰ প্ৰথম কাৰ্যকালৰ সময়ত ৱাশ্বিংটনে নিষেধাজ্ঞা সকাহৰ বিনিময়ত ইৰাণৰ পাৰমাণৱিক কাৰ্যসূচীত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰা ল্যাণ্ডমাৰ্ক পাৰমাণৱিক চুক্তিৰ পৰা আঁতৰি আহিছিল। তেহৰানে ২০১৫ চনৰ চুক্তিখন মানি চলি আছিল -- যাক যৌথ বিস্তৃত কাৰ্য্য পৰিকল্পনা বুলি জনা যায় -- ৱাশ্বিংটনে আঁতৰি যোৱাৰ এবছৰৰ পিছলৈকে কিন্তু তাৰ পিছত নিজৰ প্ৰতিশ্ৰুতিসমূহ পিছুৱাই দিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। তাৰ পিছত এই চুক্তিখন পুনৰ সজীৱ কৰাৰ যিকোনো প্ৰচেষ্টা স্তব্ধ হৈ পৰিছে।
খামেনীয়ে কয় যে, চুক্তিখনৰ শিখৰত উপনীত হোৱা আলোচনাৰ সময়ত ইৰাণে অতি উদাৰ আছিল যদিও ইৰাণে উদ্দেশ্যপ্ৰণোদিত ফলাফল লাভ কৰিব পৰা নাছিল।
ট্ৰাম্পৰ প্ৰস্তাৱ
২০ জানুৱাৰীত হোৱাইট হাউছলৈ উভতি অহা ট্ৰাম্পে ইৰাণে পাৰমাণৱিক অস্ত্ৰ নিৰ্মাণ কৰিব বিচৰা বুলি অভিযোগ উত্থাপন কৰি মঙলবাৰে ইৰাণৰ প্ৰতি নিজৰ সৰ্বোচ্চ হেঁচা নীতি পুনৰ প্ৰৱৰ্তন কৰে। এদিন পিছত তেওঁ তেহৰাণৰ সৈতে পৰীক্ষিত পাৰমাণৱিক শান্তি চুক্তি কৰাৰ পৰামৰ্শ দিয়ে আৰু তেওঁৰ ছ’চিয়েল মিডিয়া পোষ্টত লগতে কয় যে ইৰাণৰ হাতত পাৰমাণৱিক অস্ত্ৰ থাকিব নোৱাৰে।
ইফালে ইৰানে নিজৰ পাৰমাণৱিক কাৰ্যসূচী কেৱল শান্তিপূৰ্ণ উদ্দেশ্যৰ বাবে বুলি জোৰ দি কয় আৰু পাৰমাণৱিক অস্ত্ৰ নিৰ্মাণৰ কোনো উদ্দেশ্য থকা বুলি অস্বীকাৰ কৰে।
তেহৰাণৰ ওপৰত আমেৰিকাৰ নিষেধাজ্ঞা
এই নীতি পুনৰ প্ৰৱৰ্তনৰ পিছত বৃহস্পতিবাৰে ৱাশ্বিংটনে চীনলৈ লাখ লাখ ডলাৰৰ ইৰাণৰ খাৰুৱা তেল প্ৰেৰণ কৰাৰ অভিযোগত অভিযুক্ত সত্তা আৰু ব্যক্তিসকলৰ ওপৰত আৰ্থিক নিষেধাজ্ঞা ঘোষণা কৰে।
শুকুৰবাৰে তেহৰানে এই নিষেধাজ্ঞাক “অবৈধ” বুলি গৰিহণা দি কয় যে, এই নিষেধাজ্ঞাসমূহ “কৌশলভাৱে অযুক্তিকৰ আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিয়মৰ বিপৰীত”।
খামেনীয়ে কয় যে, আমি এই কথা সঠিকভাৱে বুজিব লাগিব: তেওঁলোকে এনে ভাও ধৰিব নালাগে যে, আমি যদি সেই চৰকাৰ (আমেৰিকা প্ৰশাসন)ৰ সৈতে আলোচনাত বহিম তেন্তে সমস্যাৰ সমাধান হ’ব। আমেৰিকাৰ সৈতে আলোচনা কৰি কোনো সমস্যা সমাধান নহয়।
ইৰাণে বাৰে বাৰে পাৰমাণৱিক চুক্তি পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ ইচ্ছা প্ৰকাশ কৰাৰ সময়তে ৰাষ্ট্ৰপতি মাছুদ পেজেছকিয়ানে দেশখনৰ বিচ্ছিন্নতা বন্ধ কৰাৰ আহ্বান জনাইছে। তেওঁৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী আব্বাছ আৰাঘচিয়েও শেহতীয়াকৈ ট্ৰাম্প প্ৰশাসনক কয় যে, যদিহে তেহৰানে নতুন পৰ্যায়ৰ পাৰমাণৱিক আলোচনা বিচাৰে তেন্তে তেহৰাণৰ আস্থা ঘূৰাই পোৱাৰ বাবে কাম কৰিবলৈ। ইৰাণকে ধৰি মধ্যপ্ৰাচ্যৰ দেশসমূহৰ প্ৰতি ট্ৰাম্পে “বাস্তৱিক” পন্থা গ্ৰহণ কৰিব বুলিও তেহৰানে আশা কৰিছে।
ইৰাণৰ অৰ্থনীতিত আঘাত
বিশেষকৈ আমেৰিকাই পাৰমাণৱিক চুক্তিৰ পৰা আঁতৰি অহাৰ পিছত পশ্চিমীয়া নিষেধাজ্ঞাই উচ্চ মুদ্ৰাস্ফীতি আৰু মুদ্ৰাৰ অৱনতিৰ মাজতে জীৱন নিৰ্বাহৰ বাবে সংগ্ৰাম কৰি থকা লাখ লাখ ইৰাণীক ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰিছে।
শুকুৰবাৰে খামেনীয়ে এই কথা স্বীকাৰ কৰি কয় যে, 'জনসংখ্যাৰ প্ৰায় বেছিভাগ অংশৰ কিছু সমস্যা আছে' যদিও সেইবোৰ আভ্যন্তৰীণভাৱে সমাধান কৰিব পৰা যাব। বৰ্তমানৰ সন্মানিত চৰকাৰখনে জনসাধাৰণৰ জীৱিকাৰ সমস্যা হ্ৰাস কৰিব পাৰে। তদুপৰি গাজাৰ কথা পোনপটীয়াকৈ উল্লেখ নকৰাকৈয়ে খামেনীয়েও দাবী কৰে যে, আমেৰিকা প্ৰশাসনে “বিশ্বৰ মানচিত্ৰ সলনি কৰিবলৈ” চেষ্টা কৰিছে। অৱশ্যেই ই কেৱল কাগজতহে, বাস্তৱত ইয়াৰ কোনো ভিত্তি নাই।